Wetenschappelijke discriminatie
Ik heb al vaker geschreven over het onderwerp 'vrouwen in de wetenschap' - zowel hier alsook in de Volkskrant, twee jaar terug.
De
TU Eindhoven komt met het plan om de komende anderhalf
jaar alle vacatures voor wetenschappelijk personeel alleen te openen
voor vrouwelijke sollicitanten.
Ik erken dat er - vooral aan technische universiteiten - een gebrek is aan vrouwelijke professoren.
In de natuurwetenschappen is er in de poule van studenten
en promovendi al jarenlang een evenwicht tussen man en vrouw, die zich
ook langzaamaan begint door te zetten in de nieuw aangestelde
professoren. Maar het duurt even voordat dat effect zichtbaar wordt,
want gemiddeld zit er zo'n zeventien jaar tussen promoveren en het
bekleden van een leerstoel als hoogleraar. De 'lekkende pijplijn' zoals
dat genoemd wordt, is al jaren gedicht.
Bij de technische universiteiten ligt dat misschien nog
iets anders. Maar door alleen vrouwelijke sollicitanten toe te laten,
maakt de TU Eindhoven zich niet alleen schuldig aan
sekse-discriminatie, maar laten ze ook talent liggen. En dat is slecht
voor de wetenschap.
(Hoe zullen transgenders trouwens worden behandeld tijdens een sollicitatie? vroeg ik me opeens af - maar dit terzijde).
Er zou meer gedaan moeten worden om de universiteiten niet
alleen vrouwvriendelijker, maar vooral mensvriendelijker te maken. Meer
onderzoeksgeld, meer ondersteuning voor families (zowel voor moeder als
vader), meer tijd voor sabbatsjaren. Misschien moet ik maar eens
in een adviesorgaan voor Nederlandse universiteiten plaatsnemen...
Pasjesweemoed
In een oud pepermuntdoosje vond ik een groot aantal oude pasjes. Pasjes
van Amerikaanse supermarkten, oude simkaarten, verlopen kortingskaarten
van de Duitse spoorwegen, oude creditcards, een lidmaatschap van
een videotheek in Californië, en een pasje van de
Palo Alto Library (het onderwerp van de allereerste blog op deze site).
Ik had ze bewaard, deels uit vergeetachtigheid, deels uit
weemoed. Deze pasjes openden de toegangsdeur tot mijn geheugen en
lieten het heden voor even verdwijnen.
Nu knipte ik ze door, want wie te veel bewaart, heeft geen plek voor nostalgie uit het nu.
Sjakossen smijten
Ik moest naar Antwerpen voor een bezoek aan de hogeschool aldaar. Op de
terugweg raakte ik in de trein in gesprek met twee meisjes: een van
vier en een van vijf jaar oud. Ze keken over de leuning van hun stoel
heen en zeiden: "Hallo!"
Ze vroegen: "Wat ben jij aan het lezen?"
Ik vertelde hun dat ik een artikel over protease
inhibitoren aan het beoordelen was, maar daar hadden ze geen boodschap
aan.
"Wij zijn geen zusjes, hoor," zei het ene meisje.
"Maar dan wel beste vriendinnen, zeker."
Ze proestten het uit. "Ja."
"Dit is mijn sjakosje," zei het andere meisje, en ze liet een klein handtasje zien.
Ik had dat Vlaamse woord pas geleerd. Sjakos.
Dit weekend was het allereerste WK
sjakossen smijten in Zelzate. Oftewel: wie het verste een handtas kan
gooien. Het vond plaats als eerbetoon aan de in Vlaanderen beroemde
zanger (en handtassenverkoper) Eddy Wally, die in 2016 overleed.
Het meisje zei: "Ik heb thuis veel sjakosjes. Daar kan ik er best eentje van wegsmijten."
Toen kwam de conducteur en mochten ze zijn pet opzetten en
helpen met kaartjes knippen. Het WK sjakossen smijten was alweer
vergeten, en de protease inhibitor waarschijnljk ook.
11 juni,
Steven Verhelst
Ananas en protease
Op zaterdag ging ik naar de "Kruidtuin" in Leuven: de botanische tuin
van de Katholieke Universiteit Leuven. In de tropische kas zag ik een
ananasplant.
De ananas behoort tot de bromeliafamilie. Wat dat precies betekent, weet ik niet, want ik ben geen botanicus.
Wel weet ik dat het enzym bromelain voorkomt in de ananas.
Het is een protease dat eiwitten in stukken knipt en kan bijvoorbeeld
gebruikt worden om vlees malser te maken. Het is verwant aan het enzym
papain uit papaya. Dat weet ik dan weer. Maar ik ben ook een chemisch
bioloog met als specialisatie proteases. Zo zie je nog eens
interessante dingen, zelfs als je in een botanische tuin bent.
9 juni,
Steven Verhelst
Cactus in bloei
Met mijn lidcactus ging het al een tijdje niet zo goed. Misschien
omdat ik hem een halfjaar lang genegeerd had en geen water had gegeven.
Verschillende delen waren verdroogd en braken af.
SInds kort staat hij bij ons op het toilet. Af en toe
schud ik, na het handen wassen, de druppels boven de plant af, zodat
hij kleine beetjes water krijgt.
Nu staat hij weer in bloei, ondanks de giftige dampen die
er regelmatig opstijgen uit de toiletpot. Of zou dit de cactus juist
terug doen denken aan de extremen uit de woestijn?
3 juni,
Steven Verhelst
