Wigman
Deze week kwam het verzamelde werk van Menno
Wigman uit - waarschijnlijk de beste dichter in het Nederlandse
taalgebied van de afgelopen decennia. Vorig jaar overleed hij.
Ooit trad hij op in café De Waal in Vlaardingen,
waar ik met "Stichting Renaissance" een literatuurfestival
mede-organiseerde. Het was een memorabele avond, mede door het geringe
aantal toeschouwers, terwijl het overige deel van het café werd
bezet door reguliere stamgasten die gewoon hun brallerige moppen bleven
vertellen en van geen literatuurfestival afwisten. Wigman was enigszins
perplex maar bleef tijdens zijn voordracht stoïcijns.
Wij bleven zitten en keken ook stoïcijns naar de optredende Wigman.
Alles verdwijnt. Vergaat. Stuift weg.
Daarom nog maar een gedicht van Menno Wigman.
Levensloop
Voor bijna alles heb ik mij geschaamd.
Mijn nek, mijn haar, mijn handschrift en mijn naam,
de schooltas die ik van mijn moeder kreeg,
mijn vader die zich in een blazer hees,
het huis waar ik voor vriendschap heb bedankt.
Maar nu mijn vader aan vijf slangen hangt,
zijn mond steeds heser over afscheid spreekt,
nu hurkt mijn schaamte in een hoek. Hij stierf
zoals hij in zijn Opel reed: beheerst,
correct, zijn ogen dapper op de weg.
Geen zin in dom geworstel met de dood.
Hoe alles wat ik nog te zeggen had
onder de wielen van de tijd wegstoof.
Menno Wigman, uit: Dit is mijn dag
Click chemie
Al jaren hoop ik op 'click chemie' als winnaar van de Nobelprijs voor de scheikunde.
Click chemie, denkt u, wat is click chemie?
Click chemie is gedefinieerd door Prof. Barry Sharpless
als een set van chemische reacties die hoogefficient is, hoog
selectief, en mogelijk kan optreden in de aanwezigheid van reactieve
biomoleculen zoals eiwitten en DNA. De 1,3-dipolaire cycloadditie
tussen een azide en een alkyn is daar een goed voorbeeld van.
Click chemie is sinds 2004 toegepast om inhibitoren te
maken, om nieuwe materialen te maken, oppervlakten te functionaliseren
met moleculen, en ook om biomoleculen op specifieke plaatsen te
labelen. De toepassingen zijn enorm.
De prijs zou niet alleen naar Barry Sharpless moeten gaan,
maar ook naar Carolyn Bertozzi (vroeger op Berkeley, tegenwoordig aan
Stanford) voor toepassingen in bioorthogonale chemie, en uiteraard naar
Rolf Huisgen, die al in de jaren 60 van de vorige eeuw 1,3-dipolaire
cycloaddities heeft ontwikkeld.
Ze moeten echter opschieten: Sharpless is 78 jaar (en
publiceert nog steeds veel hoge impact artikelen), maar Huisgen is
zelfs al 99 jaar oud!
Hopelijk blijft Huisgen nog een paar jaar in leven, want
een gedeelde Nobelprijs voor click chemie vind ik verdiend.
Dit jaar ging de Nobelprijs voor de scheikunde naar de
ontwikkeling van de lithium batterij. Ook heel wijd toepasbaar en met
flinke maatschappelijke impact - dat geef ik toe - maar mijn hart ligt
dichter bij de bioorthogonale chemie. Dus ik wacht maar weer een jaar
en blijf hopen.
9 oktober 2019,
Steven Verhelst
Burger King
Ik
eet geen fastfood. Of althans, nauwelijks. Maar het was 4:30 in de
ochtend, we kwamen net van een feest, en de Burger King op het station
in Kassel was nog open. Wat staat je dan te doen? We waren op zoek naar
eten dat wat alcohol op zou zuigen. Functioneel eten. Smaak was van
ondergeschikt belang.
Ik bestelde een dubbele cheeseburger. Hopelijk zou ik me
de smaak niet lang kunnen herinneren. Misschien staat het woord
fastfood daarvoor. Snel eten, snel vergeten.
Slapen
Ik was op bezoek in de bierbrouwerij
van Chodovar in Tsjechië. In de gangen bij de bottelmachines zag
ik bovenstaand bedje. Wat het betekende, wist ik niet precies. Als je
vol bent van bier, slaap je goed?
Baden in bier
Ik had al veel bier gedronken in
Tsechië, maar nog niet eerder had ik gebaad in een bad op basis
van bier. Het bier was 34 graden; te warm om te drinken, maar gelukkig
stond er een koud glas bier naast mijn bad...
Wisselen
Op het station van Cheb had ik snel
wat geld gepind. Maar het automaat spuwde twee briefjes van 2000
Tsjechische kronen uit. 85 euro ofzo. Niet iets waarmee je even iets
kleins koopt.
Gelukkig stond ik in de trein naar Marianske Lazne in de
restauratiewagen. Daar hadden ze wel wisselgeld, dus kocht ik een
biertje. Ik had me eigenlijk voorgenomen te minderen en voor de avond
niet meer te drinken, maar nood breekt wetten. Dus stond ik in de heen
en weer schokkende trein snel een Tsjechische versie van een India Pale
Ale achterover te slaan. Smakelijk was het wel, en nu had ik flink wat
kleine biljetten in mijn portemonnee zitten. En dat was ook wat waard.
Drinktherapie
In het Tsjechische kuuroord Marianske
Lazne (in Duitsland ook wel Marienbad genoemd), kreeg ik bij het
inchecken in mijn hotel naast mijn sleutelkaart ook een 'medische
consultatie kaart'. Een van de categorieën omvatte een 'drink
therapie'. Wat dat precies inhield, wist ik niet. Ik ging er maar van
uit dat dit te maken had met de blikjes pils die ik in de minibar vond.
