Eenzame kerst
Het was de avond van tweede kerstdag. Mijn vrouw lag ziek op bed en ik moest onze oude huurwoning nog schoonmaken.
Als avondeten besloot ik langs de frituur te gaan. Ik
bestelde een kleine friet met mayo en iets dat 'twijfelaar' werd genoemd.
Een soort spies waaraan een pittig gehaktballetje, een kipnugget, een
stuk worst, een stuk mexicano, een stuk viandel, een stuk frikandel,
een kwart cervela (een gefrituurde gehaktbal) en een chickenwing zaten,
alle gescheiden door stukken gefrituurde ui.
"Deze eenzame man neemt het ervan op tweede kerstdag,"
moet de vrouw achter de toonbank gedacht hebben. Ze overhandigde mij
een tas vol treurnis. Gelukkig zat mijn bestelling er ook in.
26 december
2017,
Steven Verhelst
Benidorm Bastards
Toen om kwart over zeven 's ochtends de bel ging, stond er een zeventig
jarige opa voor mijn deur, met achter hem een man van midden vijftig en
daarachter nog iemand die tegen de vijftig liep.
"We zijn hier voor de verhuizing," zei de opa.
Even dacht ik dat ik in een willekeurige aflevering van Benidorm Bastards
was beland. Maar het was ernst. De mannen kwamen ons huis in en
begonnen met meubels te slepen. Uiteindelijk heb ik zes uur lang
meegeholpen met het sjouwen van zware dozen, tafels en kasten.
's Avonds lag ik voor Pampus. En de opa's? Geen idee of
zij met brosse botten in hun bed lagen of dat zij daarna nog even naar
de sportschool zijn gegaan.
21 december
2017,
Steven Verhelst
Klaverjassen
Toen ik student was klaverjaste ik veel.
Elke koffiepauze kwam er een pak kaarten boven tafel en werd er
gespeeld. Met drie medestudenten zat ik elke dag van Leiden naar
Rotterdam in de trein, en ook dan werd er gekaart.
Als promovendus in Leiden gingen we met een groep
collega's regelmatig naar Café De Plantage. Daar lagen nog
ouderwetse tapijtjes op de tafeltjes, en als we genoeg bier bestelden,
kwam de barvrouw langs met een gratis rondje bitterballen.
Nu blijkt dat het klaverjassen op sterven na dood is. Of in elk geval is de populariteit sterk dalende. Jongeren spelen waarschijnlijk meer met hun tablet. Of met hun pik.
7 november
2017,
Steven Verhelst
Flair & vibrator
Zoals elke dag fietste ik door het centrum van Leuven naar
mijn
werk. Voor de deur van een tijdschriftenwinkel in de Brusselsestraat
zag ik een reclamebord met daarop in het groot "Flair &
vibrator -
4,95". Er stond een afbeelding van een roze-rode vibrator
op, en de voorkant van de Flair; een tijdschrift met
doelgroep vrouwen van 15-34 jaar.
Flair & vibrator.
Flair & vibrator.
Die woorden zaten de rest van de weg naar mijn
werk in mijn gedachten.
's Avonds toen ik thuis was, schoten de woorden
weer door mijn hoofd. Flair & vibrator.
Waarmee zou ik het liefst willen dat mijn dochter
thuiskomt op haar vijftiende, dacht ik, met een jongen of met een Flair
& vibrator? Laat ze daar zelf maar tussen kiezen, of desnoods
alletwee. Of geeneen. Er zijn dingen die ik niet hoef te weten.
18 september
2017,
Steven Verhelst
Rivaliteit
Ik ging naar Beersel om Lambiek bier te proeven. De trein bracht me
naar het station van Lot en vandaaruit fietste ik naar Beersel.
Het gebied waar nog traditioneel Lambiek wordt gebrouwen
bevindt zich ten zuiden van Brussel. Officieel hoort het bij
Vlaanderen, maar er wonen ook veel Franstalige Belgen.
Toen ik langs een sporthal fietste, zag ik bovenstaand
spandoek. Zowel het spandoek zelf als de graffiti erop leken mij
boekdelen te spreken over de Vlaams-Waalse rivaliteit.
13 augustus 2017,
Steven Verhelst
Watertoren
Een watertoren diende vroeger voor het voorzien van genoeg druk in de
waterleidingen. Terecht, want stromend water is het keurmerk van
beschaving. Net als de schone onderbroek - al hangt deze natuurlijk
sterk samen met de aanwezigheid van stromend water.
Halverwege de negentiende eeuw ontstonden de eerste
waterleidingbedrijven die thuis water leverden door de aanleg van
leidingbuizen. Pas in 1900 kwamen er meer waterleidingbedrijven.
Vroeger waren er zo'n 250 watertorens in Nederland, nu zijn er nog ongeveer 170, waarvan de helft werkzaam.
Ik logeer twee weten in Zeist en zag daar bovenstaande
watertoren. Ik geloof niet dat hij nog in gebruik is. Tegenwoordig
wordt de waterdruk verzorgd met behulp van pompen. Dat betekent aan de
ene kant meer schone onderbroeken, maar aan de andere kant minder van
deze fraaie torens aan de horizon.
16 juli 2017,
Steven Verhelst
Seks
De krant berichtte dat
door sociale media er steeds minder aandacht is voor seks, en dat
jongeren hun eerste seksuele ervaringen later beleven dan vijf jaar
geleden.
Toen ik op de lagere school zat, praatten we al af en toe
over seks. Iemand had een strippoker spelletje op de Commodore 64. Een
ander had op een dot matrix printer een lange lap van bepaalde
letters en tekens uitgeprint. Als je daar van een afstand naar keek,
zag je een naakt wijf. Op de middelbare school werd dat alleen maar
meer. Alle jongens zaten met de hand in de broek hun huiswerk
Nederlands te maken, want het verhaal ging dat onze lerares geen
onderbroek onder haar rokje droeg.
Niemand had het nog gedaan, maar we zouden er zo bovenop
springen, als we de kans zouden krijgen, maakten we elkaar wijs.
Misschien kon je ons het best vergelijken met de kippen op een of
andere cartoon die een klasgenoot in zijn agenda geplakt had. In plaats
van een kop en nek hadden de kippen een grote penis. Ze stonden in een
rij en verdwenen een voor een tussen de benen van een geile boerin die
wijdbeens en met de rok omhoog op een hekje zat. Met gekromde nek
dropen ze even later af.
Tijdens een schoolexcursie naar Den Haag, een paar jaar
later, doken we met een paar klasgenoten een sexshop binnen. We
staarden naar de seksapparaten, die in grootte en variatie onze
fantasie teboven ging. Aan de zijkant waren een aantal cabines, waar na
het inwerpen van een gulden of rijksdaalder seksvideos werden vertoond.
Er ging ook een toiletrol op en in de hoek van de cabine stond een
pedaalemmertje. Anders zou het een knoeiboel worden. Met verhitte
hoofden kwamen we uiteindelijk bij Panorama Mesdag aan. En inmiddels
begonnen de eerste jongens uit mijn klas te beweren dat ze het gedaan
hadden.
Zou het er nu heel anders aan toe gaan? Is dit het
verlengde van de toenemende preutsheid die zich uit in het douchen met
onderbroek na het sporten? Of uit de hitsigheid zich tegenwoordig
anders, in de vorm van het sturen van naaktfoto's en filmpjes?
Ik ben blij dat ik opgegroeid ben in een tijd zonder
mobiele telefoons - een tijd van stiekeme blotetietenblaadjes bekijken
in de schoolkantine en fantaseren over de lerares zonder onderbroek.
21 juni 2017,
Steven Verhelst
Tarantino
De film Reservoir Dogs - het regiedebuut van Quentin Tarantino -
bestaat 25 jaar. Op 13 mei 1992 werd de film vertoond op het Cannes
Filmfestival, nadat het in januari al op Sundance vertoond was.
De Wereld Draait Door
besteedde er vorige week al aandacht aan. George Baker - van wie ik
niet eens wist dat hij Nederlander was - zong "Little Green Bag", de
openingssong van de film in het televisieprogramma.
De film is gemaakt voor ongeveer een
miljoen dollar,
een schijntje, mede door het goedkope decor van een fabriekshal. De
rest is dialoog. Dialogen zijn goedkoop, maar moeilijk te schrijven. Ik
ken ze grotendeels uit mijn hoofd.
Thuis heb ik de DVD van de tiende verjaardag van
de film.
Ik heb hem al ontelbare keren gezien. Toen ik nog in Palo Alto woonde,
keek ik hem bijna elke maand op mijn laptop. Ik had geen televisie
thuis, geen internet, geen vriendin.
Wat deed ik in godsnaam met mijn tijd, toen? Wijn
drinken,
schrijven, boeken lezen, een paar keer per week uitgaan. En af en toe
Reservoir Dogs kijken.
13 mei 2017,
Steven Verhelst
Drie keer woordwaarde
Natuur-
en scheikunde zijn belangrijke basisvakken. Daarom wil Robbert
Dijkgraaf, 1 miljard euro extra naar wetenschap, waarvan 120 miljoen
per jaar naar natuur- en scheikunde.
"Natuur- en scheikunde zijn vakken met wat ik in Scrabbletermen driemaal woordwaarde noem," zei hij in een interview
met de Volkskrant. Ik juich dat uiteraard toe. Misschien is scheikunde
wel meer dan driemaal woordwaarde. Het geeft onderzoek in andere
disciplines, zoals biologie en medische wetenschappen nieuwe
mogelijkheden. En dat is precies de filosofie van mijn laboratorium.
Dus kom maar op met een deel van die 120 miljoen - dan kom ik heel
misschien zelfs terug naar Nederland.
21 april 2017,
Steven Verhelst
Wat moet je eten?
Wat moet je eten om gezond te blijven? De een eet weinig vet, de ander
weinig koolhydraten, weer iemand anders is
vegetariër, sommige mensen doen een paleo dieet, anderen eten
alleen rauw voedsel.
Vrijwel alle diëten zijn trends en marketingstunts.
Dieetboeken worden geschreven door journalisten of 'deskundigen' met
een waterig sausje van geloofwaardigheid erover en knallende kleuren van marketing. Als de mensen het maar vreten.
Maar wat zegt de wetenschap?
De (oorspronkelijk Franse) supermarkt Carrefour, maar ook Delhaize en LIDL, willen een groot aantal E-nummers uit de producten van hun huismerk schrappen. Een zweem van gezonder leven, want E-nummers in voedsel zijn grondig onderzocht en veilig bevonden.
Afgelopen week was columnist en microbioloog Rosanne Hertzberger
in het nieuws met haar boek "Ode aan de E-nummers". Zij benadrukt dat deze voedseladditieven veilig zijn. Dat ze en passant meldt
dat ze het liefst magnetronmaaltijden eet omdat die net zo gezond
zouden zijn - daar valt iets tegen te zeggen, want veel kant-en-klaar
producten bevatten te veel vet, suiker of zout voor een evenwichtig
dieet.
Ik kook het liefst met verse, onbewerkte producten, maar
ik gooi daar zelf wel eens bewust E-nummers doorheen. E322, E327, E331,
E401, E406, E415, E418, E461. Ingrediënten uit de moleculaire
keuken. Je brengt er verrassende smaakbelevingen mee te weeg. E322
en E406 heb ik trouwens in een reformwinkel gekocht, maar dat
terzijde.
E-nummers of niet - van welk voedsel word je oud? En
wat is goed voor de planeet, voor het milieu? Want dat speelt
tegenwoordig ook een rol en kan ervoor zorgen dat mensen een bewuste
keuze maken voor een bepaald dieet.
Het is duidelijk dat de intensieve veeteelt
milieuproblemen met zich mee brengt. Daarnaast lijkt het consumeren van
dierlijke producten ook tot een hogere kans op kanker en hart- en
vaatziekten te leiden. Welke stof daarvoor precies verantwoordelijk is,
is nog onduidelijk. L-carnitine werd genoemd (vanwege de omzetting in
trimethylamine oxide, maar het is onduidelijk of kleine hoeveelheden
schadelijk zijn). Nitriet (in bewerkt vlees) wordt genoemd. Het
moeilijke is dat de groepen mensen die vlees eten, vegetarisch of
veganistisch zijn, ook andere levensstijlen hebben, wat de uitslag van
een onderzoek kan beïnvloeden.
Bij de verhoogde kans op een ziekte moet ik ook een
kanttekening plaatsen. Een verhoging van 10% op de kans om aan
darmkanker te overlijden lijkt al heel wat, maar stel dat die kans
überhaupt maar 0.5% zou zijn, dan is die kans nu 0.55% geworden.
Dat klinkt al heel wat minder schrikbarend - en vormt tegelijkertijd
een kleinere motivatie om te stoppen met het eten van bacon en salami.
Deze week overleed de laatste mens die in de negentiende eeuw geboren was. Ze werd 117 jaar oud en at voornamelijk eieren en koekjes.
Mijn boodschap: iedereen is anders. Leg op je bord waar je je goed bij voelt. Eet smakelijk.
17 april 2017,
Steven Verhelst
Slaap
Een kind krijgen is een aanslag op je slaap, op je zenuwen en
uiteindelijk misschien zelfs op je leven. Ik zit 's nachts met een baby
op mijn schoot en een fles met speen in mijn hand.
In mijn andere hand houd ik een boek, waarin ik lees. En
op die manier heb ik in de afgelopen week meer gelezen dan in de twee
maanden ervoor. Als er aan de ene kant een deur wordt gesloten, moet je
ergens anders een raam open zien te zetten.
25 maart 2017,
Steven Verhelst
Escape
Afgelopen weekend was ik met een vijftal oud-studiegenoten terug in
Leiden - de stad waar we gestudeerd hebben. We bezochten een escaperoom
en daarna het skelet van de T-Rex in het Pesthuis.
Ik had er via De Wereld Draait Door al over gehoord, van
Freek Vonk, de overenthousiaste bioloog. Maar eenmaal in het Pesthuis,
raakten wij ook enthousiast in gesprek met een van de medewerksters. We
luisterden aandachtig naar haar verhalen, niet omdat ze een studente
met lekker stevige tietjes was, maar omdat ze vertelde over het wel en
wee van de tyrannosaurus rex en hoe hard haar bestaan moest zijn
geweest.
'Denk jij daar nog aan, als je vanavond op een harde pik zit?' dacht ik.
Later die avond vluchtte ik weg van het gezelschap, langs
de grachten, op zoek naar een studentenkroeg waar ik weer twintig jaar
kon zijn.
5 februari 2017,
Steven Verhelst
Teleurstellingen
Zodra je geboren wordt, zul je teleurgesteld worden. Hopelijk niet door je papa en mama, maar dan beslist door iets anders.
De
wereld is verschrikkelijk; dat schreef ik je al. Misschien niet de hele wereld, maar dan toch delen ervan.
Vandaag at ik de slechtste kroket die ik ooit heb gegeten,
halverwege de ochtend bij een benzinestation aan de A2. Ik hoefde niet
te tanken, ik was speciaal gestopt voor die kroket. De korst was taai,
de vulling lauw en smakeloos.
Je zult misschien denken: wie eet er dan ook een kroket
bij een benzinestation als het nog geen lunchtijd is geweest?
Goed, ik ben een kroket-junkie. Dat zal ik je nog wel eens
uitleggen als je eenmaal geboren bent en vast voedsel kunt eten.
Je moet teleurstellingen van je af kunnen schudden, net
zoals honden zich droog schudden als zij uit het water komen. Ik wist
mij vergezeld van een fles korenwijn in mijn kofferbak, een jaar
gerijpt op eikenhouten vaten, dus de kroket vloog als een waterdruppel
van mijn pels.
Ik ben bang dat deze fles korenwijn al op zal zijn,
wanneer jij eenmaal de leeftijd hebt dat je hem mag drinken. Maar ik
zal graag een glaasje uit een ander fles korenwijn met je drinken,
later, en praten over teleurstellingen van het leven, en hoe je
eroverheen stapt als ware het een plas water op de stoep, na een zware
regenbui.
11 januari 2017,
Steven Verhelst
2017
2017 wordt een bijzonder jaar. Het jaar dat ik jou voor het eerst zal ontmoeten.
Nu zit je nog in je moeders buik, maar je beweegt al met
je armen en je benen, alsof je zwemmend een uitweg wil zoeken in de
richting van de buitenwereld. Blijf nog maar even in het veilige donker
daarbinnen.
Ik zal je alvast één ding verklappen: de
wereld is verschrikkelijk. Maar het leven is mooi. En soms is het
misschien andersom.
Een betere samenvatting kan ik niet geven. Dus blijf nog maar even daarbinnen, in het velige donker.
Vannacht werd er vuurwerk afgestoken om de jaarwisseling
te vieren. De één geniet ervan, de ander ergert zich
eraan, en een derde verliest een hand of een oog.
Niemand mag nog een flesje shampoo meenemen in een
vliegtuig, maar zodra het nieuwjaar nadert, kan iedereen ongestoord
explosieven kopen. Mijn mening is duidelijk: ik vind het onzin dat dat
gebeurt. Jij moet je eigen mening vormen. Maar zul je voorzichtig zijn?
Het duurt nog een aantal weken, en dan komt voor jou het
vuurwerk, een lichtspektakel dat je nog nooit gezien hebt. Vlekken in
alle kleuren bereiken je netvlies, en er is nog geen touw aan deze
chaos vast te knopen. Ik zal je proberen te leiden in deze kaleidoscoop
die de wereld je voorspiegelt, tot je je eigen weg kunt vinden. Zul je
voorzichtig zijn?
1 januari 2017,
Steven Verhelst
|
|
Archief 2017
|