Hier een selectie van blogs van het afgelopen jaar.

De dag na Kerst is niet in elk land een vrije dag. In Nederland is "Tweede Kerstdag" een officiële feestdag. In België bestaat tweede kerstdag niet en is het gewoon een werkdag. In Engeland heet het dan weer Boxing day, en is het officieel een "bank holiday".
   In tegenstelling tot wat ik even dacht (dat Boxing day iets met de gewone kerstkado's te maken zou hebben), is het een verwijzing naar het vroegere gebruik om de postbode en andere beroepen in de dienstverlening na kerst een klein geschenk te geven.
   Ik trok me geen bal aan van Boxing Day of Tweede Kerstdag - ik had gewoon vrij omdat ik vakantiedagen had opgenomen.

Deze hand hield ik vijf jaar geleden vast, in het Rathaus van een buitenwijk van Essen, Duitsland.
   Haar hand houdt mij nog dagelijks vast, haar blik ondersteunt mij, haar lach doet mijn hart slaan, haar verschijning doet mij leven - nu en tot mijn laatste adem.

Ik heb deze maand - onder het motto O Tempora O Mores - genoeg teruggeblikt op het zeden en verleden. Ik moet vooruitblikken. De wereld verander je niet noemenswaardig, maar je kunt wel kiezen hoe je ermee omgaat.
   Jij, ongeboren zoon, zit nu nog veilig in de buik van mijn vrouw. Jouw verleden moet nog beginnen.
   Zal ik een goed voorbeeld zijn voor jou? Geduldig, behulpzaam, jou dragen in mijn handen, niet alleen vlak na de geboorte, maar ook later, spreekwoordelijk? Zal ik je los kunnen laten, om je zelf te laten zwemmen, zelf te leren bijna te verzuipen en je op eigen kracht boven te laten komen, trots opkijkend naar mij?
   Nu zwem je nog rond in een te kleine ruimte, opgevouwen en veilig omgeven door de moederwarmte, die spoedig vervangen zal worden door de kilte van de wereld. Ik zal proberen jouw warme deken te zijn.

Met een beetje geluk kwam je in de jaren 80 als twaalf jarige jongen op televisie nog eens een stel borsten tegen - bij de reclame van Fa bijvoorbeeld. Met de wilde frisheid van limoenen.
   Of zaterdagnacht, heel laat, op de Duitse zenders - daar kwamen de Tiroler seksfilms. Onschuldig, maar bloot genoeg om een beginnende puber het warm van te laten krijgen.
   Of je vond in de bosjes in het park een blote tieten blaadje - zwart-wit foto's van naakte vrouwen met veel haar tussen hun benen, gedrukt op van dat grauwe papier naast grote lappen tekst met 'echt gebeurde' geile verhalen.
   En als je echt lef had, probeerde je bij de sigarenwinkel een Playboy of Penthouse te kopen. Dat lukte meestal wel, want de sigarenboer was vroeger zelf ook jong geweest. O tempora, o mores!
   Tegenwoordig brengt de Playboy geen naakt meer. Het is niet meer van deze tijd. Waar ook de televisie steeds minder bloot brengt, daar hoef je op internet niet lang te zoeken. En ook als je niet zoekt, komt het vanzelf naar je toe met e-mail SPAM. Of heeft de jeugd van tegenwoordig geen e-mail meer? Misschien is dat ook al niet meer van deze tijd.

Vanaf mijn twaalfde jaar schrijf ik al op in een schrift welke boeken ik gelezen heb, met de datum dat ik het boek uitlees, de schrijver, de titel en de gegevens van de specifieke uitgave.
   Las ik als tiener nog meer dan vijftig boeken per jaar; via mijn studie en promotie is dat naar beneden gegaan tot ongeveer veertig, als post-doctoraal medewerker op Stanford naar onder dertig, en nu lees ik nog geen twintig boeken per jaar. Wel zit ik op Facebook, YouTube, Whatsapp, Netflix en Uitzending gemist. O tempora, o mores! Kunnen schijvers eigenlijk nog wel bestaan van de dalende hoeveelheid boeken die er gelezen worden?

Op weg naar de kinderopvang, fiets ik altijd langs een lagera school. Toen ik mijn dochter vanochtend bracht, liepen er drie meisjes van een jaar of tien richting het zebrapad om over te steken naar de school. Een van hen had een koptelefoon op en zong mee met de laatste hit van Kanye West. You're such a fucking ho - I love it!
   Ik weet niet of u als lezer van deze blog het tweede refreintje kent. I'm a sick fuck, I like a quick fuck (3x) I like my dick sucked, I'll buy you a sick truck.
   Als ik op de lagere school zat, was Doe Maar populair - ook bij mij. Toen zongen meisjes Je loopt je lul achterna en Heroïne, godverdomme, heroïne is een vloek.
   Wat dat allemaal precies betekende, wist ik niet. Maar de muziek lag goed in het gehoor en de Nederlandse teksten zongen goed mee.
   Het wordt natuurlijk nooit meer zoals in de jaren 60, toen de Rolling Stones bij de Ed Sullivan show hun tekst Let's spend the night together moesten vervangen door Let's spend some time together.
   O tempora, o mores!

Niet alleen in Nederland zijn er excessen tijdens studentenontgroeningen, ook in Vlaanderen. Deze week werd een student onwel naar het ziekenhuis gebracht, waar hij nu in coma ligt. Hij had met twee andere in zijn blote reet door het bos moeten lopen en overmatig veel vissaus moeten drinken, zodat het zoutgehalte van zijn bloed veel te hoog werd.
   Waar inwijdingen in verenigingen zijn, zijn inwijdingsrituelen. Vaak onschuldig, soms extreem. Bij het leger, bij een studentenvereniging, bij een godsdienst. Hoe vreemder het ritueel, hoe beter het saamhorigheidsgevoel. Dat is nu zo, maar dat was vroeger  ook al zo. Alleen hoorde je er toen niet van op televisie. O tempora, o mores!

naschrift 7 december 2018: de student in kwestie is vandaag overleden. Ik hoop dat justitie de organisatoren van de ontgroening in elk geval dood door schuld kan opleggen.

Het protest van de 'gele hesjes' begon in Frankrijk tegen de verhoging van de brandstofprijzen. Het waaide over naar België - met name het franstalige gedeelte. Daar luisteren ze waarschijnlijk meer naar het Franse nieuws dan in Vlaanderen.
   In Parijs leidde het tot ernstige rellen, met plunderingen van winkels tot gevolg. Dit had uiteraard niets meer met het protest tegen de brandstofprijzen te maken. Net zoals de inmenging van voetbalhooligans in het zwartepieten protest. Het gaat om schorriemorrie.
   In plaats van keihard optreden tegen de relschoppers, likt Frankrijk zijn wonden en stelt de verhoging van brandstofprijzen uit. O tempora, o mores!

O tempora, o mores! is een uitroep uit een rede van Marcus Tullius Cicero, de bekende Romeinse redenaar uit de eerste eeuw voor Christus. Zijn naam is afgeleid van het woord voor kikkererwt (cicer), gegeven aan een van zijn voorouders die een gespleten neus zou hebben die leek op een kikkererwt. Misschien al op school - plaaggeesten zijn niet alleen uit de wereld van het cyberbullyen.
   De uitroep O tempora, o mores komt uit de eerste rede tegen Catilina, en het is door vele mensen herhaald, zowel ironisch als moralistisch.
   Ik ben niet moralistisch en sta open voor vrijwel alles. Want moralen veranderen over de tijd. Was het veertig jaar geleden nog normaal om je kinderen te slaan, tegenwoordig is dat niet meer geaccepteerd. En werd er honderd jaar gelDecDece

den vreemd opgekeken tegen vrouwen met kinderen die werkten, tegenwoordig is dat normaal.
   Vorige week berichtte een Chinese arts over de eerste genetisch gemodificeerde baby - een tweeling nogwel - door de CRISPR/Cas9 techniek. Hiermee kun je heel specifiek veranderingen aan brengen in het genoom. In dit geval heeft de arts een mutatie ingevoerd die bij sommige mensen van nature voorkomt, en het individu ongevoelig maakt voor infectie door het AIDS virus HIV.
      Het komt er uiteindelijk op neer hoe je met veranderingen omgaat. Ook radio, televisie, rock 'n roll muziek, walkmans, computerspellen, smartphones zijn al beticht van het verloederen van de mensheid. "Maar daarmee sleutel je niet aan de natuur en de gezondheid van de mens." Okay - het gebruik van fossiele brandstoffen, plastics, pesticiden, antibiotica - daarmee verander je de wereld irreversibel. Daarmee sleutel je niet alleen aan de mens, maar aan de complete aarde.
   Waar genetische veranderingen in gewassen nu het onderwerp van discussie zijn voor milieuorganisaties, daar is genetische verandering van mensen nog voer voor filosofen. Maar dat zal wel veranderen. Ik voorspel dat genetische ingrepen om medische redenen over een generatie gedoogd zullen worden, en dat het misschien nog een generatie duurt voordat je andere genen kan gaan aanpassen. Stel dat we ontdekken dat een bepaalde mutatie ons immuun maakt tegen kanker, tegen Alzheimer, tegen Parkinson? Over een eeuw denkt men waarschijnlijk dat het immoreel is om zulke mutaties NIET door te voeren. O tempora, o mores!

Berichten | Column | Chemistry | Biografie | Links | Contact

---