In
deze link een selectie van blogs van 2022.
31 december 2022,
Steven Verhelst
Woorden - Lul de behanger
Heb je in 2023 een
scheldwoord nodig voor een sullig persoon? Denk dan ook eens aan 'lul
de behanger'. Een vrolijke uitdrukking, die je nauwelijks meer hoort,
maar die voor de ontvanger - ondanks het woord 'lul' -
onnodig denigrerend is.
Andere aan te bevelen woorden voor 2023: palavaleren, sakkerloot, antimakassar, zwetser, oetlul en verweggistan.
29 december 2022,
Steven Verhelst
Woorden - Zeg 'ns aaa
Je hoort het misschien wel eens bij de dokter wanneer er in je keel gekeken moet worden. Zeg 'ns aaa.
Maar een oudere generatie kent deze uitdrukking natuurlijk
als titel van een van de meest populaire comedieseries van de
Nederlandse televisie. Die was van 1981 tot 1993 op televisie en volgde
het leven van Mien Dobbelsteen, een huishoudster in het huis van een
dokter.
Het was elke week op prime time op televisie en ik herinner me nog dat mijn hele familie er naar keek.
Verschillende acteurs uit de serie zijn al overleden. Deze
week overleed John Leddy, die de man van Mien Dobbelsteen speelde.
De serie heb ik nooit opnieuw gezien, want sommige humor
kan erg gedateerd zijn, en ik ben bang dat dat bij deze serie zo
is.
26 december 2022,
Steven Verhelst
Handschoenen - 2
De antwoorden op mijn vragen van twee dagen geleden, weet ik wel.
In bar-restaurant Nola's liet ik ooit een grijs sweatshirt
liggen. De volgende dag belde ik nog op, en ook naar de kroeg waarnaar
we later op de avond belandden, maar niemand had iets gevonden.
Ooit verloor ik mijn lievelingsvest in een club in
Düsseldorf. Ik had het ergens in een hoek gelegd, samen met onze
rugtassen, waarna we ons korte tijd op de dansvloer begaven. Toen we de
club verlieten, merkte ik al snel dat het weg was. Ik keerde nog terug,
maar met mijn halfdronken hoofd zag ik het ook niet meer helder, en het
vest werd nooit gevonden.
In Italië ben ik ooit een sjaal verloren. Ik merkte
het al toen ik de trein uit was, maar ik durfde niet terug te gaan, uit
angst dat de deuren dicht zouden gaan en ik naar een onbekende
bestemming vervoerd zou worden.
Een onbekende bestemming, denk ik nu. Zou dat dan zo
slecht geweest zijn? Dan was ik nu misschien appelplukker in een dorpje
in Noord-Italië, sommelier in een restaurant in Lyon, of runde een
souvenirwinkeltje in Zuid-Tirol...
21 december 2022,
Steven Verhelst
Handschoenen
Ik
ben ze al regelmatig op straat tegengekomen, deze winter.
Kledingstukken. Specifiek gezien handschoenen, mutsen, sjaals, en een
enkele trui.
Hoeveel kledingstukken verloor ik ooit? Hoeveel truien of
pullovers vergat ik in de kroeg? Hoeveel sjaals liet ik in de trein
liggen? Hoeveel handschoenen dwarrelden er uit mijn jas? En waarom zijn
het altijd weer die handschoenen die men verliest?
19 december 2022,
Steven Verhelst
Flashback
We never make it, zei Chinaski.
We can try. Racetrack's not too far.
Deze woorden speelden door mijn hoofd terwijl ik zo hard
mogelijk rende van de gate waar ik geland was naar de gate waar mijn
vlucht naar Brussel zou vertrekken. Mijn vlucht had precies zoveel
vertraging als overstaptijd. Het was rennen tegen beter weten in.
Ik kreeg een flashback naar de treinreis die ik ooit
maakte van Freisng naar Ljubljana. Toen had ik ook nul minuten
overstaptijd, en rende ik zoals Mr. Pink uit Reservoir Dogs rende met
de tas diamanten, mensen opzij schuivend en uitscheldend.
Toen haalde ik de trein,en nu haalde ik mijn vliegtuig ook.
Sterker nog: het vliegtuig bleef nog bijna twee uur staan
omdat er problemen waren op de luchthaven. Allerlei problemen. Met het
inladen van de koffers, met het sneeuwvrij maken van de landingsbanen,
met he weghalen van ijs van het vliegtuig...
Een volgende keer ga ik wel met de trein. Of blijf ik thuis.
16 december 2022,
Steven Verhelst
Woorden - Elfstedenkoorts
De
temperaturen beginnen dan eindelijk te dalen tot onder het vriespunt.
Hier en daar proberen ijsmeesters van schaatsclubs natuurijsbanen te
maken door 's nachts millimeter voor millimeter water op een stuk
asfalt of weiland te spuiten.
Maar is er al een praatprogramma geweest met Erben Wennemars of Erik Hulzebos over de Elfstedenkoorts?
Ik geloof niet dat er voorlopig rekening gehouden
moet worden met een Elfstedentocht. In de eerste 21 jaar van mijn
leven, werd de Tocht der Tochten drie keer verreden. In de afgelopen
vijfentwintig jaar geen enkele keer meer. Hoeveel Tochten zouden er nog
restten tot mijn dood? Eén? Twee? Géén?
13 december 2022,
Steven Verhelst
Woorden - Tang
In een
bekende aflevering van het Vlaamse televisieprogramma Jambers spreekt
presentator Paul Jambers met alcoholist René, die in de vijftig
is en bij zijn moeder in het bejaardenhuis woont.
Op een gegeven moment roept hij tegen zijn moeder, die
ontkende dat ze zijn vrouwen niet kon dulden: "Zotte ros! Zotte ros!"
Ik dacht dat het "onzin" betekende, "geoudehoer".
Nu pas weet ik dat het Antwerps is voor een kreng van een wijf. Een kutwijf. Een tang.
Wanneer hoorde jij voor het laatst het woord 'tang' voor een vrouw?
9 december 2022,
Steven Verhelst
Woorden - Even
Op 1 januari woon ik zeven jaar in België, en ben ik bijna negentien jaar weg uit Nederland.
Mijn taalgebruik vervlaamst langzaamaan, maar af en toe gooi ik er nog een Hollandse uitdrukking uit.
Even uit de lul brullen bijvoorbeeld.
Waarschijnlijk hoorde ik het als student in Leiden het
vaakst. We wachtten zo lang mogelijk met naar het toilet gaan om zo min
mogelijk kroegtijd te hoeven verliezen.
Op een gegeven moment moest je toch.
Dán samen.
'Even uit de lul brullen,' zei R. dan, als we met de gulp open voor de pisbakken stonden.
En B., die aan de andere kant van mij stond, zuchtte: 'Beter nog dan klaarkomen.'
Nu gebruik ik de uitdrukking nauwelijks meer. Alleen soms,
als ik in mijn eentje voor de urinoirs sta en niemand mij kan horen...
6 december 2022,
Steven Verhelst
Groot dictee
Vorige week vond het Groot Dictee der
Nederlandse taal plaats. Niet zo prominent als vroeger, met Philip
Freriks op televisie, en de eeuwige Bart Chabot als prominente
deelnemer die vooraf de loftrompet stak over de gratis kroketten. Het
Dictee is verbannen naar de radio. Waarschijnlijk omdat het weinig
spannende televisie is.
Maar moet televisie dan altijd spannend zijn?
3 december 2022,
Steven Verhelst
AIDS
1 December is wereld AIDS dag. En is er nieuws? Jazeker.
Medicijnen tegen AIDS werken beter dan ooit, en mensen die
besmet zijn met HIV hebben niet-detecteerbare hoeveelheden virus in hun
bloed, waardoor zij niet meer besmettelijk zijn.
Maar het slechte nieuws is dat er desondanks meer mensen
besmet raakten. De verklaring? Conservatisme. In veel landen komen
conservatieve politici in de regering, met stigmatisering van niet
hetero-mensen en minder goede toegang tot preventiemiddelen ten gevolge.
Wanneer stoppen mensen met zich bemoeien wat anderen in hun slaapkamer doen?
1 december 2022,
Steven Verhelst
