In Duitsland is de doctor-graad overgewaardeerd. Mensen hebben 'dr.' op hun paspoort staan, hun rijbewijs, hun brievenbus, hun grafsteen. Want als je 'Doktor' bent, gaan er deuren voor je open die anders gesloten blijven. Deuren waarachter gratis drankjes wachten, en massages door gewillige Aziatische vrouwen. Tenminste, daar hoop ik elke dag op.
   Afgelopen week was de Duitse minister Zu Guttenberg voortdurend in het nieuws. Hij zou zijn doctor-titel onrechtmatig verkregen hebben – overgeschreven passages in zijn proefschrift zonder bronvermelding. Bovendien zou hij zijn titel al gedragen hebben voor zijn daadwerkelijke promotie. Of hij als minister af zal treden, is onduidelijk. Maar ik weet zeker dat ik hem nooit naast me op een van de exotische massagetafels tegen zal komen.

Ik ben geen computer whiz kid. Mijn programmeer-ervaringen gaan terug tot BASIC op de lagere school. Daarna heb ik niets meer bijgeleerd. Ik gebruik Windows omdat ik nu eenmaal niet beter weet. Maar Windows levert af en toe frustraties op. Dit weekend wilde ik moleculen in een kristalstructuur van een eiwit docken - maar om een of andere reden kon het programma niet uitgevoerd worden zonder te crashen.
   Vandaag heb ik het Linux-gebaseerde Operating System Ubuntu geïnstalleerd, vooralsnog op een bootable externe harde schijf. Maar wie weet schakel ik in de toekomst volledig op Linux over en word ik alsnog een whiz kid.

Vanaf vorige week drinkt schrijver Ernest van der Kwast elke ochtend op de website van het NRC een espresso – met Silvio Berlusconi, Julian Assange of Tanja Nijmeijer bijvoorbeeld. En passant bespreken ze het nieuws van de dag.
   Bij mij zal Van der Kwast niet langskomen (ik drink geen koffie). Daarom ga ik elke ochtend even bij hem langs, op de site. Niet voor een espresso, maar voor een luchtig commentaar op recente gebeurtenissen in de wereld.

Kamillethee is goed bij een pijnlijke keel, vertelde mijn zus. Ik schat de medische kennis van mijn zus even hoog in als die van een homeopaat, maar toch keek ik even door mijn voorraad.
   Achter in een keukenkastje vond ik een potje met gedroogde kamillebloemen, die ik ooit tijdens een rondleiding door San Francisco's Chinatown in een winkeltje voor traditionele Chinese medicijnen had gekregen. Het mannetje achter de toonbank had ze aan ons gegeven, samen met een stukje gedroogde ginseng.
   'Gewoon in je mond stoppen en op zuigen, net als op zoethout,' zei de gids over het stukje ginseng.
   Ginseng was overal goed voor. Vermoeidheid, diabetes, de mannelijke potentie. Maar daarvoor liep ik wel de rest van de rondleiding met een bitter stukje hout in mijn bek. Liever drink ik kamillethee, of mijn keelpijn daar nu over van gaat of niet.

Toen Dick Schwaab, de bekendste hersenonderzoeker van Nederland en schrijver van de bestseller Wij zijn ons brein, geneeskunde ging studeren, vroeg zijn vader waarom. Want volgens hem waren er slechts twee ziekten: de één gaat vanzelf over en aan de ander kun je niets doen.
   Vandaag neem ik elke drie uur een zuigtablet met 2,4-dichlorobenzylalcohol en amylmetacresol. Dat zou goed zijn voor keelinfecties, maar ik vraag me af hoe effectief het is. Waarschijnlijk gaat het ook vanzelf over.

Het moest er een keer van komen in deze lange, Duitse winter. Bacteriën hebben mijn keelholte bevolkt, ondanks de strepsils en schelvispekel die ik ter ontsmetting gebruikt heb. Nu neem ik lauwe thee en honingbonbons ter verzachting.
   Ik ben bijna zeker dat ik de keelpijn opgelopen heb in de fitnesszaal. De lucht die tussen hijgende en dampende lichamen hangt, is geen gezonde lucht. Ik heb geen dokter of apotheker nodig om dat in te zien. De komende dagen blijf ik er voorlopig weg.

Vlak bij het Olympisch Stadion in München staat het BMW museum. Ik betaalde zes euro en ging naar binnen.
   Sommige mensen (meest mannen) zijn geobsedeerd door auto's. De auto die ze zelf bezitten, is hun trots. Het definieert wie zij zijn, het is een verlengstuk van hun karakter. Ik ben niet zo'n persoon. Voor mij is een auto een inwisselbaar gebruiksvoorwerp, zoals een balpen, een bureaulamp, een waterkoker.
   In het BMW museum bleef ik het langst kijken naar de auto die beschilderd was door Roy LIchtenstein, de pop-artist. Tja, ik moest toegeven dat ik in die BMW best rond zou willen rijden. Voor een paar weken. Daarna zou ik 'm inruilen voor een Andy Warhol of een Richard Rauschenberg model.

Dit jaar bestaat de automobiel 125 jaar. Op 29 januari 1886 verkreeg Karl Benz patent op zijn Motorwagen, maar het was niet meteen een succes. Het eerste model was lastig te besturen en botste bij een demonstratie tegen een muur op.
   In 1888 maakte zijn vrouw Bertha in een verbeterd model de eerste lange afstandsrit, van Mannheim naar Pforzheim; 106 km. De rit was een publiciteitsstunt en een manier om haar man, die aan depressies leed, in te laten zien dat zijn uitvinding een financieel succes zou worden.
   Een financieel succes is het geworden, maar aan mij verdient de autoindustrie niet veel. Bijna drie jaar geleden verkocht ik mijn auto en sindsdien heb ik geen nieuwe gekocht. Slechts af en toe huur ik er een, op vakantie, zodat ik de woestijn in kan trekken, even weg van alle chaos die de moderne wereld voortbrengt.

Ergens anders is het beter. Die Slauerhoff-gedachte zit in veel mensen. Zo heb je altijd iets om ontevreden over te zijn, en blijft het toerisme een bloeiende sector.
   In Sneek is het beter dan in München, leerde ik gisteren. Maar Sneek lijkt me meer een vakantie-bestemming voor bejaarde Overijsselse echtparen die de landsgrenzen niet meer over willen.
   In mijn volgende vakantie ga ik onder andere naar Albuquerque, Las Vegas en Los Angeles. Misschien heb ik ook nog even tijd voor een korte wandeling in de Mohave woestijn, tussen de Joshua trees. Want wat Slauerhoff had met de zee, heb ik met de woestijn.

In de metro van Odeonsplatz naar Marienplatz valt een half-dronken jongen tegen mij aan. Met twee vrienden komt hij van een of ander punkconcert vandaan, want de halve metro zit vol jongeren met gescheurde spijkerbroeken en wilde kapsels.
   ’Entschuldigung.'
   'Macht nichts.'  zeg ik.
   'Wo kommst Du her?' vraagt hij, als hij mijn accent hoort.
   'Holland.'
   Op hun vraag uit welke stad ik kom, antwoord ik Rotterdam. Want Vlaardingen zegt hen natuurlijk niets.
   De jongen die tegen mij aan gevallen was, denkt even na en vraagt dan of ik Sneek ken. Ik knik.
   'Er zit een goede coffeeshop in Sneek.'
   De jongens lachen alledrie.
   'Er zitten overal goede coffeeshops,' zeg ik, alsof ik een kenner ben.
   Ja, natuurlijk. Maar niet zo goed als in Sneek, beweert de jongen. 'Ga maar naar Sneek.'
   Even later stopt de metro en scheidden onze wegen ons voorgoed. Nog heel even hoor ik hun stemmen achter me. 'Daar gaat een Hollander,' zeggen ze tegen omstanders. 'Hij is op weg naar Sneek.'

Freising ligt niet ver van het vliegveld van München. Soms kom ik er langs, tijdens hardlopen of fietsen, en dan zie ik ze staan. De vliegtuigspotters. Met verrekijkers, visstoeltjes en thermosflessen zitten ze langs de landingsbaan. Ze houden lijsten bij met bestemmingen, landingstijden, modellen.
   Af en toe speel ik met de gedachte om in de remmen van mijn fiets te knijpen, naar zo’n vliegtuigspotter te gaan en te zeggen: ‘Meneer, die informatie kunt u ook allemaal op de website van het vliegveld vinden, hoor.’

Een wolpertinger is een dier dat alleen in de Beieren voorkomt - en dan voornamelijk in de hoofden van de mensen. Een levend exemplaar is bij mijn weten nog nooit aangetroffen, maar in het Duitse Jagd- und Fischereimuseum in München hebben ze een aantal opgezette Wolpertingers. Het schijnen vooral hazen met horens en vleugels te zijn. Ze zien er angstaanjagend uit, maar of het rotbeesten zijn, weet ik niet.
   Er zijn twee manieren om ze te vangen. Methode 1 is zout op hun staart leggen, maar ik heb een voorkeur voor methode 2. Wolpertingers hebben een zwak voor vrouwelijk schoon. In het woud, tijdens volle maan, moet de jager een mooie vrouw meenemen, die haar borsten ontbloot - dan valt de wolpertinger flauw en kan de jager toeslaan.

Het VARA programma Vroege Vogels stelt de rotbeesten top 50 samen. Via hun website kun je stemmen. Wie zal ik op nummer 1 zetten? De hond? De mug? Het bedbeestje?
   Eén dier met discutabele reputatie zag ik niet in de lijst staan: de mens.

Om mooie moleculen te maken moet je soms lelijke moleculen als basis gebruiken. Vandaag gebruikte ik een molecule dat ongelooflijk stonk. Volgens een website op het internet ging het om een zoete geur van rozen en kaneel, maar mijn neus drong een lucht van goedkope kaaszoutjes binnen. Ranzige imitatie-kaas, en dat honderdduizend keer geconcentreerd.
   Thuisgekomen maakte ik een appel-kaneel compote. Dat rook heel wat beter. Voorlopig had ik even geen trek in kaas.

Toen ik gisteravond met de bus vanaf het universiteitsterrein terug naar huis ging, kwam ik dezelfde rare man tegen als vorige week. Toen had ik hem papiertjes van de straat zien rapen. Nu schreef hij met potlood op een papiertje dat hij telkens uit zijn rugtas haalde. Ik staarde over zijn schouder mee. Het waren geen woorden, die hij opschreef, maar getallen.
   Af en toe maakte hij trekkende bewegingen met zijn hoofd.
   Op de Schiedamse schaakvereniging Het Zwarte Paard, waar ik vroeger lid van was, zat iemand met schizofrenie. Soms slaakte hij een kreet zonder dat hij het zelf wist, maar hij was de sterkste schaker van de club.
   Zou deze man, die getallen opschreef en briefjes van de straat opraapte, ook aan deze afwijking lijden? Misschien was hij een briljante, schizofrene wetenschapper, zoals in de film A beautiful mind, maar zo paranoïde dat hij zijn aantekeningen in een geheimschrift noteerde, zodat mensen zoals ik zijn ideeën niet konden stelen.

Aberglaube is het Duitse woord voor bijgeloof. In het Deutsches Jagd- und Fischereimuseum in München was naast de permanente collectie van jachtgereedschap en opgezette dieren een tentoonstelling met amuletten onder de titel Glaube und Aberglaube.
   Hoe verschilt Glaube van Aberglaube? Is het dragen van een medaille met de afbeelding van een heilige waardelozer om ongeluk af te wenden dan dagelijks bidden of wekelijks naar de kerk, moskee of synagoge te gaan?
   Het interessantste stuk in de tentoonstelling vond ik halsketting met een hanger in de vorm van the horns – een handgebaar dat fans tijdens heavy metal concerten maken en geassocieerd wordt met de duivel. Origineel was het een symbool om het boze oog af te weren.
   Moeten we alle symbolen en rituelen dan afschaffen? Wat mij betreft niet – zolang we maar in het achterhoofd houden dat we onszelf voor de gek houden.

Berichten | Column | Chemistry | Biografie | Links | Contact