Oorlog
Het is deze week een jaar geleden dat de oorlog in de Oekraïne
begon. Het houdt de wereldeconomie in de ban, met stijgende prijzen
voor energie en levensmiddelen, en een algehele inflatie tot gevolg.
Maar bovenal leven de mensen in de Oekraïne in angst.
De wereld grijpt niet in, uit angst voor een escalatie. De
oplossing moet van binnenuit komen. Ofwel verslaat de Oekraïne
Rusland, ofwel komen de Russen in opstand tegen hun leider. Ik hoop het
laatste, maar ben bang dat het eerste eerder zal gebeuren.
25 februari 2023,
Steven Verhelst
Wonderen der natuur - deel 3 - Kees Torn
Dolfijnen redden drenkelingen
Vlooien kunnen prima springen
Vogels kunnen zingen en ze komen uit een ei
Piranhas hebben sterke kaken
Bijen kunnen honing maken
Herten lekker smaken en ze hebben een gewei
Pantoffeldiertjes eten weinig
En ze kijken nooit chagrijnig
En ze sloffen geinig met zijn allen in het rond
Parkieten hebben scherpe klauwen
Bevers kunnen dammen bouwen
Runderen herkauwen, maar mijn broertje wil een hond.
Kees Torn
Door mijn blogs van de afgelopen dagen moest ik aan bovenstaand liedje
van voormalig cabaretier Kees Torn denken. In 2012 stopte hij met
cabaret. Wat Torn nu doet, weet ik niet. Maar ik hoopt dat hij nog
schrijft.
23 februari 2023,
Steven Verhelst
Wonderen der natuur - deel 2 - Pantoffeldiertjes
Een knaagdier heet zo, omdat zijn tanden zijn hele leven blijven
groeien. Maar pantoffeldiertjes dragen geen pantoffels. Waarom heten
zij dan zo, dacht ik?
Pantoffeldiertjes zijn eencelligen die de Franse
microscopist Louis Joblot op pantoffels vond lijken - daarom noemde hij
ze in zijn publicatie 'slipper animacule'.
22 februari 2023,
Steven Verhelst
Wonderen der natuur - deel 1 - Bevers
Aan het riviertje de Dijle, tussen industriegebied De Vunt en de Stella-Artois brouwerij, zit een kolonie bevers.
Ik zag het vanmiddag, toen ik een groot aantal omgevallen
boompjes zag. Ze waren niet omgezaagd, maar omgeknaagd. Je kon de
knaagsporen in het hout duidelijk zien.
De voortanden van bevers blijven hun leven lang
doorgroeien. Vandaar dat ze zo'n dwangneurose hebben om bomen om te
knagen. Hun tanden zien ook oranje, door een of andere ijzerverbinding
in het glazuur. Een soort Jaws personage uit de James Bond films, maar
dan in de natuur.
Dat is uiteraard bij alle knaagdieren het geval, dat hun
voortanden blijven groeien. Daarom heten ze ook knaagdieren. Al zijn
namen niet allesverklarend - want ik heb nog een pantoffeldiertje met
pantoffels gezien.
19 februari 2023,
Steven Verhelst
Valentijn
Mijn dochter kwam thuis met kuskaartjes. Die had ze op school gemaakt met lippenstift en papier.
Vroeger bakte ik nog wel eens een taart of koek in de vorm van een hart, overgoten met een rode
sugar frosting. Of nam ik rode rozen mee naar huis.
Nu kwam ik thuis met een kilopot sambal. Dat is ook rood. En de ontvanger mag zelf bepalen of het romantisch is.
14 februari 2023,
Steven Verhelst
Ex-schrijver
Ik herlees de roman Ex-schrijver van Herman Brusselmans.
Het lezen gaat traag.
Maar het schrijven op deze blog gaat ook traag.
Het lijkt wel of alles traag gaat. Of misschien gaat de tijd sneller, terwijl ik gewoon hetzelfde ben gebleven.
13 februari 2023,
Steven Verhelst
Oud papier
Toen ik gisteren terugkeerde van Dortmund naar Leuven, zag ik op het
station van Duisburg, waar ik moest overstappen en waar ik als
avondeten twee belegde broodjes kocht, op de rand van de afvalbak voor
oud papier een bijbel liggen.
Daar ligt ie goed, dacht ik. Wie geeft hem het laatste zetje?
Ergens in een oude verhuisdoos heb ik ook nog een bijbel
liggen, die ik ooit op mijn lagere school heb gekregen. Misschien heeft
die ook een laatste zetje nodig...?
8 februari 2023,
Steven Verhelst
Verbazing
Toen ik gisteren in Luik de Duitse ICE instapte, liet ik drie zeventien- of achttienjarige meisjes voorgaan.
Ze liepen met grote ogen door de gangen.
'Woooow,' zei eentje van hen. 'Mogen we hier zitten?'
De tweede giechelde. 'Is dit echt tweede klasse?'
Als je de afzichtelijke en langzame Belgische treinen gewend bent, zijn de Duitse ICEs inderdaad een verademing.
De meisjes gingen een kleine coupé met zes
zitplaatsen binnen, en ik liep verder op zoek naar een zitplaats in de
stiltecoupé.
Door kleine dingen verbaasd zijn - zoiets moest vaker gebeuren.
Onlangs las ik in een discussie op Facebook waarom
dichters het vreemde altijd willen normaliseren, waarop een dichter
antwoordde dat hij in zijn gedichten juist het gewone speciaal wilde
maken.
Ik zou proberen het gewone speciaal te maken - al was het alleen maar voor vandaag.
7 februari 2023,
Steven Verhelst
Trein
Naast mijn aanstelling aan KU Leuven heb ik een nevenaanstelling aan
het Leibniz Institut für Analytische Wissenschaften ISAS in
Dortmund. Voor de coronacrisis ging ik er elke maand een dag heen. Maar
sinds de lockdowns, de reisverboden, de verplichte mondmaskers -
maatregelen die al enige tijd zijn afgeschaft - zag ik de noodzaak niet
meer om 4 uur heen en 4 uur terug in de trein te zitten voor een aantal
besprekingen die minder tijd in beslag nemen dan mijn reis.
Morgen ga ik toch weer eens naar Dortmund.
Het zijn productieve dagen - niet ondanks, maar dankzij de
treinreis: op die momenten kan ik rustig werken zonder dat iemand,
behalve de conducteur, mij stoort.
6 februari 2023,
Steven Verhelst
Ophef
De afgelopen dagen is er ophef ontstaan
over de schrijver van het kinderboekenweekgedicht van dit jaar, Pim
Lammers. Zijn verhalen gaan onder andere over identiteit - zoals in het
boek
Het lammetje dat een varken is.
Maar de ophef ontstond door een verhaal dat Lammers in 2015 schreef
voor een literair tijdschrift voor volwassenen, over een jongentje dat
door zijn voetbaltrainer misbruikt wordt.
Ik heb het verhaal gelezen. Het laat vooral zien hoe een
onzekere jongen niet weet hoe hij met de situatie moet omgaan.
Sommige mensen, waarschijnlijk gedreven door eigen
politieke of andere belangen, hebben de schrijver nu gelabeld als
pedo-activist, die nooit iets voor kinderen zou mogen schrijven.
Uiteindelijk leidde het tot
doodsbedreigingen aan het adres van de schrijver, die zich daardoor teruggetrokken heeft als dichter voor het kinderboekenweekgedicht.
Er is al vaker over geklaagd dat mensen steeds slechter
gaan lezen - in mijn ogen deels veroorzaakt door de vertwitterisering
van de wereld. Mensen hebben een aandachtsspanne van 280 letters.
Gelukkig was er ook veel ondersteuning voor schrijver
Pim Lammers. En hopelijk houden politici op om commentaar te leveren op
kunst.
4 februari 2023,
Steven Verhelst
Watersnood
Het was vandaag 70 jaar geleden dat de
dijken braken tijdens de Watersnoodramp van 1953. Delen van Zeeland en
Zuid-Holland kwamen onder water te staan. Er kwamen 1836 Nederlanders
om het leven.
De watersnoodramp was ook de aanleiding voor de
Deltawerken om het land in de toekomst te beschermen. Maar hoe
lang zullen die nog stand houden? Hoe hoog zal de zeespiegel nog
stijgen door het smelten van gletsers en poolijs, en hoeveel
Deltawerken zullen er dan nodig zijn?
1 februari 2023,
Steven Verhelst
