Jaar van de chemie
De officiële openingsceremonie van IYC2011 (oftewel: international
year of chemistry) vond twee dagen geleden plaats in Parijs.
Voor mij is elk jaar een jaar van de chemie. En de slogan
van het IYC is onbetwist op mijj van toepassing: Chemistry - our life,
our future.
30 januari 2011,
Steven Verhelst
Het verkeerde molecule
Heel soms haat ik moleculen, en heel soms haten moleculen mij. Of het
is zelfhaat, dat kan ook. In elk geval kwam ik er vanmiddag achter dat
ik het verkeerde molecule gemaakt had. Per ongeluk had ik de verkeerde
beginstof genomen. En wie met het verkeerde molecule een synthese
begint, krijgt nooit het juiste molecule als produkt.
In sporadische gevallen blijkt het verkeerde molecule
juist een goed molecule, dat een betere werking heeft dan de originele
verbinding. Dat heet serendipiteit, een ander woord voor stom geluk. Zo
blijft er altijd hoop – ook voor een verkeerd molecule.
28 januari 2011,
Steven Verhelst
Sneeuw
Achter mij in de bus hijgde een man in mijn nek en gluurde over
mijn schouder mee wat ik aan het lezen was. Het was een rare vent met
een walmende winterjas die al zeker drie jaar niet gewassen was. Ik had
hem voordat hij op de bus stapte, al op het station rond zien lopen,
hier en daar papiertjes en kroonkurken van de grond rapend, die hij
vervolgens in zijn rugtas stopte.
De man stapte uit bij de zelfde halte als ik; het
universiteitsterrein. Hij keek verward om zich heen, alsof hij
verdwaald was en niets van de omgeving herkende. Misschien kwam het
door de sneeuw. Sneeuw doet rare dingen met mensen.
27 januari 2011,
Steven Verhelst
Ring
Ik
ben slecht in het onthouden van verjaardagen. Ik ken alleen die van
mijzelf, mijn ouders, broer en zus. Niet van mijn grootouders, ooms en
tantes. Noch van vrienden, neven of nichten. Op een of andere manier
lukt het mij niet.
Facebook
herinnert je automatisch aan verjaardagen – dat is makkelijk.
Maar mijn grootouders, bijvoorbeeld, zitten niet op Facebook, mijn
grootouders zijn dood.
Een tijdje geleden kreeg ik deze ring in mijn bezit, die
ooit van mijn opa geweest is. Mijn opa heette ook Steven. In de ring
staat zijn verjaardag gegraveerd, 23 januari.
Nu vergeet ik mijn opa’s geboortedag niet meer, maar
het is te laat. Er zijn geen verjaardagen meer op Leeuwerikstraat 2 te
Vlaardingen, verjaardagen waarop een doos met sigaretten en sigaren
rond ging, waarop vrienden van mijn opa jenevertjes dronken en hun
vrouwen cointreau. Waar gingen hun gesprekken over, hun verhalen? Ik
weet het niet meer. Het waren verjaardagen waarop ik stilletjes met een
blokje kaas op de bank zat. Verjaardagen waarop ik me afvroeg wat er
later van mij terecht zou komen. En dat vraag ik me nog steeds af.
23 januari 2011,
Steven Verhelst
Introductie
In plaats van afvallen moet ik aankomen. Daarom kocht ik een
toegangspas voor de fitnesszaal op onze campus – om wat
spiermassa te kweken.
Ik was voornamelijk geïnteresseerd in borst, buik,
biceps, rug, schouders en triceps, zei ik tegen de knakker die mij een
introductie gaf. Hij knikte en liet me zien hoe je een fitnesstoestel
gebruikte om de musculus pectoralis en de biceps brachii te trainen.
Maar daarna bracht hij mij naar toestellen voor de kuitspier, de
hamstrings en de vierkoppige dijbeenspier. Hij ging telkens een paar
minuten weg, om zich aan de meisjes in strakke topjes te verlekkeren.
Misschien was dit de typische fitness-instructeur: het
geheugen van een goudvis en een bovenmatige interesse voor het
vrouwelijk geslacht. In elk geval hoefde ik voor ongevraagde training
van de sluitspier (onder de douche) niet bang te zijn.
22 januari 2011,
Steven Verhelst
Banaan - 2
Een banaan kun je niet alleen roken (zie twee dagen geleden), een
banaan kun je ook ruiken. Isoamylacetaat is de geurstof die in
snoepbanaantjes zit. Het stinkt, vind ik. Het ruikt naar oplosmiddel.
Een echte banaan heeft een veel complexere geur dan een
snoepbanaantje. Een banaan bevat namelijk niet alleen isoamylacetaat,
maar ook butylbutyraat, 2-pentanon, hexanal, isoamylbutyraat, samen met
nog ruim honderd andere vluchtige componenten. En dat proef je.
20 januari 2011,
Steven Verhelst
Banaan
Toen ik als scholier
vakantiewerk deed, vertelde een meisje aan mij dat je van de draadjes
die aan een banaan zitten, high kon worden – als je ze droogde en
vervolgens oprookte.
Ik geloofde er niets van, skeptisch als ik toen al was.
Want waarom waren er dan nog coffeeshops, vroeg ik haar, als
je gewoon bij de groenteman bananen kon kopen?
Ze deed alsof het een of ander diep bewaard geheim was, waartot alleen zij toegang had.
De volgende dag bracht ze daadwerkelijk gedroogde
bananendraadjes mee en stopte ze in een klungelig gedraaid sjekkie. En
ze werd high, zei ze. Maar volgens mij was dat gewoon een placebo
effect.
18 januari 2011,
Steven Verhelst
Tanden
Ik ben in mijn leven tweeëntwintig tanden verloren: twintig
melktanden en twee verstandskiezen. En misschien komen daar in de
toekomst nog twee verstandskiezen bij.
Haaien verliezen gedurende hun leven tienduizenden tanden.
Hun tanden hebben geen wortels en worden op een soort lopende band in
de kaak aangevoerd. Ze groeien voortdurend bij. Eigenlijk zijn het een
soort scherpe, verstevigde schubben.
Mijn tanden zijn geen schubben en hebben wel wortels. Hopelijk blijven ze nog lang zitten.
15 januari 2011,
Steven Verhelst
Liefde
In het Koreaans heten verstandskiezen liefdeskiezen. De periode waarin
ze doorkomen, markeert de tijd waarin de liefde jouw kant op komt.
Vandaag werd er bij mij een liefdeskies getrokken. Na de
operatie keerde ik terug in een leeg appartement. Was er maar een
Koreaans meisje dat zachtjes ijsblokjes over mijn wang wreef!
13 januari 2011,
Steven Verhelst
Vechtende kaartspelers
Jan Haviksz. Steen is mijn favoriete Nederlandse schilder. Zijn
schilderijen zijn uitbundig, ze vieren het leven, de emoties. Want wat
zijn we zonder emoties? En waar zouden we zijn als niemand die emoties
uitbeeldde?
In de Alte Pinakothek in München kwam ik een aantal
schilderijen van Steen tegen die ik nog niet kende. Twee vechtende
kaarspelers was er een van.
Mijn gedachten gingen even terug naar de blamage aan de
pokertafel in het casino in Monaco, waarmee dit jaar begon, maar
snel daarna verscheen er een glimlach op mijn gezicht.
11 januari 2011,
Steven Verhelst
Het n-woord
Binnenkort komt er een nieuwe druk uit van het boek Adventures of Huckleberry Finn waarin het n-woord vervangen is door het woord 'slaaf'.
Het n-woord is het meest omstreden woord in de Amerikaanse
taal, een taboe-woord, meer nog dan het f-woord en het c-woord. Want
het n-woord zegt iets over de geschiedenis van de slavernij.
In het boek van Mark Twain komt het 219 keer voor. De
roman werd bij het verschijnen in sommige staten geweerd omdat 'nigger
Jim' niet als stereotype, maar 'te menselijk' werd weergegeven. Ook nu
wordt het uit veel literatuurlessen verbannen, maar vanwege een heel
andere reden. Men heeft moeite met het n-woord. Dat zou te
schokkend zijn. Maar is dat niet de functie van literatuur, om mensen
af en toe uit hun evenwicht te brengen, zodat ze gedwongen worden
ergens over na te denken?
8 januari 2011,
Steven Verhelst
Chemie
2011 is het internationale jaar van de chemie. Pas op 28 januari gaat
het officieel van start, maar gisteren was chemie al in het nieuws met
explosies, vlammen en rookpluimen tijdens een brand bij het bedrijf
Chemie-Pack in Moerdijk. De hoogste alarmfase werd uitgeroepen.
Vooralsnog zijn er volgens metingen geen stoffen vrijgekomen die de
volksgezondheid in gevaar brengen. Al met al geen goed begin van het
internationale jaar van de chemie.
6 januari 2011,
Steven Verhelst
Wormgaten
Monaco is niet alleen bekend om het casino, maar ook om de Grand Prix
Formule 1 die er jaarlijks plaatsvindt. Het is de enige Formule 1 race
die op een stratencircuit gehouden wordt. Hier en daar waren in
de straten nog de rood-witte markeringen in de bochten te zien.
De meeste andere straten liggen op een ongelijk niveau, de
ene soms tien, twintig meter lager dan de andere. Ze staan met elkaar
in verbinding door slecht aangegeven liften en trappen. Het voelde
alsof ik in een computerspel zat, waar je verborgen doorgangen moet
kennen om snel naar een volgende level te komen. Wormgaten die je in
een ander stadsdeel doen belanden. Maar nergens was een wormgat
waardoor ik naar een tropisch eiland met heupwiegende meisjes in
bananenrokjes werd getransporteerd.
5 januari 2011,
Steven Verhelst
