Vliegen
Het wordt zomer. Rond de keukentafel zoemen vliegen. Om er meppend met
een krant achter aan te rennen heb ik geen zin in. Ik zit achter
mijn laptop, te schrijven. Je krijgt ze toch zelden te pakken.
Op de hoek van de tafel klimt de ene vlieg op de andere en
maakt een luid zoemend geluid. Mijn hand haalt uit en twee dode vliegen
vallen op de vloer. Caught in the act, denk ik. Hopelijk was het een bevredigend einde.
29 juni 2020,
Steven Verhelst
Proloog
Vaak begon de Tour de France met een korte tijdrit als proloog.
Wat was de meest memorabele, vroeg ik mij af?
Misschien wel de editie van 1989, waarin Pedro Delgado,
Tourwinnaar van het jaar ervoor, te laat aan de start verscheen en zo
al op flinke achterstand kwam te staan. De proloog werd gewonnen door
Erik Breukink, die daardoor de gele trui pakte en de laatste
Nederlandse gele truidrager was tot Mike Teunissen vorig jaar in
Brussel de openingsrit won. De proloog van 1989 was uiteraard slechts
het begin van een van de meest memorabele Tour de France edities.
Daarover in de maand juli, naast enkele andere wielerverhalen misschien
nog meer.
28 juni 2020,
Steven Verhelst
Die schitterende Tour de France
De Tour de France 2020 zou vandaag starten in de stad Nice. Toen stak het coronavirus de kop op.
Ik geloof dat ik al veertig jaar de eerste drie weken van juli doorbreng met het volgen van de Tour.
Veertig jaar. In 1980 won Joop Zoetemelk - de laatste
Nederlandse winnaar, maar herinneren doe ik me dat niet. Ik was vier
jaar oud. Wij hadden nog zwart-wit televisie thuis, en alle truien van
de renners waren grijs, ook die van Zoetemelk.
Het beste herinner ik mij de edities van 1987 tot 1998 -
waarschijnlijk omdat ik toen gewoon niks te doen had in mijn
zomervakantie. Rondhangen op de bank, naar de voor huidige standaarden
uitermate kleine beeldbuis staren, of luisteren naar Radio Tour de
France voordat de uitzending op televisie begon.
Wat zal ik nu doen in juli? Ik heb nota bene
tweeënhalve week vrij en had - samen met mijn driejarige dochter -
fijn naar de ontknopingen van de etappes kunnen kijken.
Misschien spring ik zelf maar eens op de fiets - dochter
in een kar erachter - om door het Vlaamse landschap te zoeven. Of ik
lees Jeroen Wielaert's biografie over Gert-Jan Theunisse: De fiets, de
fiets en verder niets.
Zo weet ik de zomer hopelijk tot 29 augustus te rekken, wanneer de Tour de France 2020 echt begint.
27 juni 2020,
Steven Verhelst
Kwakzalverij
Er wordt veel onzin verkocht op het gebied van alternatieve medische
behandelingen. Van homeopathie tot acupunctuur en van magnetiseren tot
Klazien uit Zalk (wie kent haar nog?). Kwakzalverij. Geldklopperij. Het
bedriegen van patiënten, al dan niet moedwillig. Cees Renckens
strijdt er al 32 jaar tegen, las ik in
de Volkskrant.
Ik ken hem uiteraard wel, oud-voorzitter van de
Vereniging tegen Kwakzalverij.
In de loop der jaren is het skepticisme ook bij wetgevers
aangeslagen, en in verschillende landen wordt homeopathie al niet meer
vergoed door de ziektekostenverzekeraars. En dat is natuurlijk goed,
want publiek geld hoort niet te belanden in de zakken van mensen
die behandelingen doorvoeren die nooit bewezen zijn te werken.
De medische wetenschap weet niet alles. Voor vele
aandoeningen zijn (nog) geen behandelingen, en soms moeten artsen ook
zeggen: "We weten niet wat u heeft. Wacht u maar eens af,
waarschijnlijk gaat het vanzelf over."
Dat is niet wat mensen willen horen. Maar is dat een reden
om bij volle maan met een kippenveer in een bekertje afwaswater te
roeren, het vervolgens op te drinken en te verwachten dat om het even
welke aandoening verdwijnt?
Dag der kannibalen
Vandaag was het niet alleen de verjaardag van "de Kannibaal" Eddy
Merckx, die 75 werd (drie keer 25, zoals hij zelf liever zegt), maar
ook die van de "Kannibaal uit Baal" Sven Nys.
Het is een aardig toeval: twee legendarische wielrenners -
de een op de weg, de ander bij het veldrijden - beide jarig op dezelfde
dag, en allebei gesierd met de bijnaam kannibaal. Voor de VRT ging Nys
speciaal naar de woning van Merckx om hem te feliciteren en te
interviewen.
Niemand tipt uiteraard aan de prestaties van Merckx - in
sommige jaren won hij 45% van de koersen waarbij hij aan de start
verscheen. Da's bijna de helft! En het waren niet de lulligste
wedstrijden.
Eert uw helden! Waar in België nu standbeelden van
koning Leopold II worden neergehaald, mogen best een aantal beelden van
Merckx verrijzen.
17 juni 2020,
Steven Verhelst
Alex Boogers
Vandaag wordt schrijver
Alex Boogers 50 jaar. In 2002 las ik voor het eerst een boek van hem:
Het waanzinnige van sneeuw.
Ik zou hier veel kunnen schrijven over Alex Boogers,
maar zelfs dat zou geen recht doen aan zijn werk. Lees gewoon zijn
boeken!
Piet Hein
Mijn opa zong vaak het
liedje: "Piet Hein, Piet Hein, Piet Hein zijn naam is klein. Maar zijn
daden bennen groot. Hij heeft gewonnen de zilvervloot."
Ik ben familie van Piet Hein, zei hij dan met een knipoog, want mijn achternaam is Klein.
Piet Hein was een commandant van de West-Indische
Compagnie, en vooral bekend door de verovering van de Spaanse
Zilvervloot in 1628. De Spaanse bemanning liet hij op Cuba vrij, met
gnoeg proviand om te voet Havana te bereiken. Hein was eerder in zijn
leven zelf galeislaaf geweest nadat hij door de Spanjaarden was
gevangengenomen, en er wordt aangenomen dat hij kritisch stond
tegenover slavernij.
Deze week werd er in Rotterdan een standbeeld van Piet
Hein beklad, zoals er momenteel wel meer standbeelden worden beklad,
neergehaald of in rivieren gegooid. Een nieuw soort beeldenstorm is
ontstaan, als bijproduct van de demonostraties rond
BlackLivesMatter.
Het kolonialisme en de gruwelijke behandeling van mensen
is niet goed te praten. Maar wie kent er een persoon die alleen maar
goed is, of alleen maar slecht? Hij die onschuldig is, werpe de eerste steen. Hoeveel goede daden wegen op tegen slechte daden? Welke standbeelden mogen blijven staan en welke niet? En wie bepaalt dat?
9 juni 2020,
Steven Verhelst
Vijver
Ik zou een dag uit vissen
Ik voelde mij moedeloos
Ik maakte tussen de lissen
met de hand een wak in het kroos.
Er steeg licht op van beneden
uit de zwarte spiegelgrond.
Ik zag een tuin onbetreden
en een kind dat daar stond.
Het stond aan zijn schrijftafel
te schijven op een lei.
Het woord onder de griffel
herkende ik, was van mij.
Maar toen heeft het geschreven,
zonder haast en zonder schroom,
al wat ik van mijn leven
nog ooit te schrijven droom.
En telkens als ik even
knikte dat ik het wist,
liet hij het water beven
en werd het uitgewist.
Het kind en ik - Martinus Nijhoff
Sinds een week hebben wij in onze tuin een vijver. Er zitten vijf
vissen in, twee waterslakken, een handvol kikkervisjes, en een serie
waterplanten.
Soms zit ik aan de waterkant en kijk naar het spiegelende
water. Dan denk ik af en toe aan bovenstaand gedicht van Martinus
Nijhoff.
Waar komt inspiratie vandaan?
Moet je zitten wachten?
Of moet je altijd gespitst zijn tot je jouw inspiratie
herkent in de zwarte diepte, waar je het misschien het minst verwachtte?
4 juni 2020,
Steven Verhelst
Boeken
Niet lang nadat de covid19 lockdown begon, vroeg Ionica Smeets op
Twitter om een foto van boeken uit je boekenkast, van welke de titel
sloeg op je huidige situatie van de lockdown.
Hoewel mijn laboratorium nooit in volledige lockdown is
gegaan (omdat we enkele urgente projecten hadden, waaronder een
coronavirusproject), zat ik zelf grotendeels thuis omdat de
kinderopvang en de kleuterschool gesloten waren.
Ik wenste mensen Van harte beterschap, maar bevond mij wel
in een gekkenhuis. Ik hoopte drie keer te slapen voordat ik wakker
werd, anders werd ik hyper. Uiteindelijk bleek ik waarschijnlijk een
sneue eikel, en ook een man zonder ziekte, boven wie een zwaard van
Damokles hing. Maar wie kan dit over honderd jaar nog schelen?
Want alle mussen zullen sterven, en uiteindelijk zitten we vast in een
serie godverdomse dagen op een godverdomse bol.
1 juni 2020,
Steven Verhelst
