Rug
Eergisteren hoorde ik opeens een krak
in mijn onderrug. Ik tilde niet eens iets zwaars op. Een mok uit mijn
afwasmachine. Dit hoort een bouwvakker te overkomen, niet mij.
Terwijl ik vanmorgen in de regen naar mijn werk reed en
soms een steek in mijn rug voelde, dacht ik aan Gert-Jan Theunisse, de
bergkoning uit de Tour de France van 1989. Bij hem vergeleken is mijn
pijn minder dan een speldenprik. Theunisse reed soms met geneusde
ribben, geschaafde armen, bebloed voorhoofd. Toegegeven, hij heeft
doping gebruikt, maar het kon natuurlijk ook niet zonder. En zowat
iedereen gebruikte in die dagen.
Doping is slecht voor het lichaam en leidt tot oneerlijke
competitie. Maar alcohol is ook slecht voor het lichaam, net als
roken en vet eten. Het hele leven is trouwens een oneerlijke
competitie. Misschien moeten we daarom juist de sport zuiver proberen
te houden. Dat we tenminste nog met de illusie kunnen leven dat het
leven eerlijk is en de beste wint.
30 mei
2012,
Steven Verhelst
Kneu kneu ote kneu
Het spreken in tongen wordt door leden van de pinkstergemeente
als een manifestatie van de heilige geest
gezien. Neurolinguïsten hebben onderzoek gedaan naar
het spreken in tongen en het lijkt niet om een taal te gaan.
Misschien lijkt het spreken in tongen nog het
meeste op
scat singing
van bijvoorbeeld Jazzzangeres
Ella Fitzgerald. Of op het
Dada-gedicht
Oote van Jan Hanlo. En als ik dan de keus heb, hoor ik liever een gedicht van Hanlo dan quasi-religieus gebrabbel.
Videoclip uit de film Religulous van Bill Maher.
28 mei
2012,
Steven Verhelst
Bochum - III -
Bermuda-Drei-Eck
Na mijn lezing ging ik weer terug naar mijn hotel. Het ligt in de buurt
die zich "Bermudadreieck" noemt.
Het liefst wilde ik verdwijnen, zoals in de echte
Bermudadriehoek. Verdwijnen uit Bochum en nooit meer boven water komen.
26 mei
2012,
Steven Verhelst
Bochum - II
Mijn badkamer in hotel Tucholsky in Bochum ruikt naar het reptielenhuis
in diergaarde Blijdorp. De hotelkamer is eigenlijk een kamer boven een
kroeg. Ik heb niets tegen kroegen, maar wel tegen hotelkamers boven
kroegen. Bovendien is het er heet, is er geen internet en kon de
receptionist geen strijkijzer vinden, zodat ik met een gekreukeld
overhemd de straat op moet.
Tijd om het op een zuipen te zetten –
dat leek me duidelijk.
Op het terras waar ik wijn dronk, zaten drie oude
vrouwen aan een nabijgelegen tafeltje over politiek te praten.
‘Nederlanders hebben een hekel aan
Duitsers,’ zei ze. ‘Dat is gewoon zo.’
Ze waren oud, maar niet oud genoeg om de oorlog
nog meegemaakt te hebben. Of misschien als baby.
Verderop zaten een aantal veertigers bier te
drinken en te
lachen. Ook zij spraken over Holländer. Of begon ik paranoia
te
worden?
Misschien moet ik uit Europa emigreren. Naar een
land waar de mensen denken dat Holland een deel van
Scandinavië is.
25 mei
2012,
Steven Verhelst
Bochum
De dichter Lévi Weemoedt beschreef mijn geboortestad
Vlaardingen
ooit als het grootste benzinestation van Nederland. Waar de zon altijd
door matglas schijnt.
De Duitse muzikant Herbert Grönemeyer
zong over Bochum: wo
die Sonne verstaubt.
Vandaag reis ik naar Bochum, waar ik morgen een
lezing geef. Het ligt in het Ruhrgebiet,
het grootste benzinestation van Duitsland. Misschien voel ik me er wel
thuis.
24 mei
2012,
Steven Verhelst
Brein
Soms is er niets om over te schrijven. Mijn brein blijft leeg.
Het is een raar orgaan, dat brein. Het huist onze
ratio en onze gekte.
Elke dag sterven er hersencellen af. Honderden,
duizenden.
En na elke borrel nog een paar duizend meer. Het zijn de zwakke
hersencellen, denk ik maar. Wie weet krijgen de sterke die overblijven
een goed idee om over te schrijven.
23 mei
2012,
Steven Verhelst
Teken Mohammed
Vandaag is het "
Internationale
Teken Mohammed Dag".
Want op een of andere manier kunnen bepaalde moslims er nog steeds niet
tegen als Mohammed in een cartoon voorkomt. Ze zijn voor censuur. Tegen
vrijheid van (menings)uiting.
Ik ben geen goede tekenaar, dus ik zal hier geen
tekening plaatsen. Ik schrijf.
De pen is machtiger dan het zwaard.
Ik hoop dat woorden en tekeningen het ooit zullen
winnen van orthodoxe gelovigen.
En zelfs Mohammed zou geschreven hebben: "De inkt
van een
intellectueel is heiliger dan het bloed van een martelaar."
Bayern München
Het was druk in de treinen en metro's naar München, heel druk.
Het
leek wel of er een hongersnood was en er ergens gratis soep werd
uitgedeeld. Maar het was natuurlijk vanwege de Champions League finale.
Ik nam een trein in een andere richting, want ik
had
uiteraard geen kaartje, en ik had ook een zin om in een kroeg in
München tussen zwetende, zingende, schreeuwende, bierdrinkende
voetbalsupporters naar de wedstrijd te kijken. Ik ging naar huis. Een
soepje eten. En daarna toch nog met een half oog naar FC Bayern -
Chelsea kijken. De wedstrijd leek wel een match van het
Nederlands
elftal: offensief spelen, de beste kansen krijgen, en uiteindelijk met
penalties verliezen. Dat is het nadeel van voetbal: niet de beste wint,
maar degene die de meeste doelpunten maakt.
19 mei
2012,
Steven Verhelst
Wetenschapscollege voor
leken
Als middelbare scholier bezocht ik ooit een college natuurkunde van
professor Gerard 't Hooft, professor theoretische physica aan de
universiteit Utrecht. Hij praatte over elementaire deeltjes. Over
bosonen en mesonen, quarks, neutrino's, muonen, gluonen. Het college
was zo enorm goed, dat ik dacht dat ik het allemaal begreep. Maar nu Nu
weet ik nauwelijks iets van het standaard model van
elementaire deeltjes begrijp.
Een paar jaar later volgde ik college Atoombouw
bij professor Mulder, die ons introduceerde in de Schrödinger
vergelijking, atomaire orbitalen en moleculaire orbitalen. Het waren
fantastische colleges. De kleine, kale professor riep met een
ongelooflijk enthousiasme ons de nauwlijks voorstelbare
theorieën toe. Ik dacht dat ik het begreep, en voor het
tentamen had ik een 10. Maar ook weet ik: ik begrijp er nog steeds
weinig van.
Robbert Dijkgraaf was ooit promovendus bij 't
Hooft. Nu is hij zelf professor. Binnenkort wordt hij directeur van het
Institute for Advanced Studies aan Princeton. Vanavond gaf hij zijn
afscheidscollege in De Wereld Draait Door, over de oerknal. Een college
voor leken. En weer kreeg ik het idee dat ik alles snapte, van
het ontstaan van het heelal tot de structuur van het huidige universum.
Dat is de kracht van excellente wetenschappers/docenten.
17 mei
2012,
Steven Verhelst
Wolfenstein 3D
in 1992 was Wolfenstein 3D een van de eerste
first person shooters,
een schietspel waarbij je vanuit de eerste persoon speelt. Je bent een
Amerikaanse soldaat die door Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog is
vastgezet in kasteel Wolfenstein. Je moet ontsnappen en intussen Nazi's
neerschieten.
Zelf heb ik Wolfenstein nooit gespeeld. De eerste
first person shooter
die ik speelde, was DOOM, waarin je gewapende mannen, duivels, bokken
en andere monsters moet neerknallen.
Wolfenstein 3D is nu online te spelen, ter
gelegenheid van
de 20ste verjaardag. Er zijn ook YouTube filmpjes met commentaar van de
ontwerpers. Helaas is alles vanuit Duitsland niet toegankelijk. De
gevolgen van de oorlog zijn nog steeds merkbaar.
15 mei
2012,
Steven Verhelst
Horrelvoet
Er zijn mensen die met klompvoeten geboren worden. En sommige
Aziatische vrouwen snoeren hun voeten in, zodat ze heel klein blijven,
maar wel vergroeid en vervormd raken.
Ik zaagde vandaag mijn dode vijgenboom om en trok
de boomstronk met kluit en al uit de pot.
Ook mijn vijgenboom had een horrelvoet. De inhoud
van het
grootste deel van de terracotta pot bestond niet uit aarde,
maar
uit wortels, kronkelig gegroeid op zoek naar ruimte. De
diameter
van het wortelstelsel is normaal vier tot vijf keer groter dan de
kroon. Nu bleef het ingesnoerd, als de voetjes van een Aziatische vrouw.
Planten hebben geen gevoel, denken we, en
misschien is dat
ook wel zo. Maar een pot is voor een boom wat een dwangbuis is voor een
mens. Hopelijk krijg ik ooit een huis met een tuin.
13 mei
2012,
Steven Verhelst
Spezi
In Duitsland bestaat een
frisdrank die ik nog niet ergens anders in flessen heb gezien. Vroeger
werd het "Calypso" genoemd, maar nu is het bekender onder de merknaam
Spezi (van Brauhaus Riegele) of Mezzo-mix (PepsiCo). Eigelijk is het
niets anders dan een mix van cola en sinas. Het is de dubbelvla onder
de dranken.
Een
light
variant heb ik er nog niet van gezien, maar die is natuurlijk makkelijk
zelf te maken.
Dood is dood
"Ik geloof: dood is dood". Dat zei Maarten Biesheuvel ooit in een
dubbelinterview met Maarten 't Hart. "Een koe, snij 'm zijn keel door -
dood."
De dood is een van de mooie en treurige dingen van
het
leven. Zonder de dood zou alle ambitie verdwijnen. Soms kan ik nu al
nauwelijks motivatie vinden - laat staan als het leven oneindig lang
door zou gaan.
Maar deze dagen treur ik om de dood. Of eigenlijk
om mijn nalatigheid.
Ik had twee bomen op mijn balkon, in grote potten.
Een
vijgenboom en een kiwiboom, beide gekweekt uit een klein zaadje dat ik
gespaard had uit mijn mond. Na jaren zorg waren ze groter dan ikzelf.
Alle bomen buiten staan in het blad, behalve de
kiwi- en
de vijgenboom op mijn balkon. De winter heeft ze omgebracht. Misschien
had ik ze binnen moeten zetten, maar bomen horen niet binnenshuis.
Het stemt me triest, de dood van de twee boompjes.
Aan de
andere kant maakt het twee potten vrij voor andere planten,
want
in mijn keuken staan net ontsproten physalis en kumquats.
Nog even laat ik de dode bomen staan, en treur, en
denk aan twee regels van Martinus Nijhoff:
Leven
was goed al heeft het mij gebroken
Leven is goed ofschoon het dooden maakt
8 mei
2012,
Steven Verhelst
B
eurs
Facebook gaat naar de beurs, en ze denken ongeveer 95 miljard dollar in
te zamelen met het uitgeven van aandelen. 95 miljard. Is
Facebook dat
waard?
Facebook is waard wat de gek er voor geeft. Ik ben
niet
gek. De waarde van Facebook zit hem in het aantal gebruikers.
Dat
zijn er nu veel, maar als de hype over is, en er nieuwe
communicatiemiddelen komen, zal het met Facebook bergafwaarts gaan.
Zoals nu gebeurt met
Hyves. Maar goed, ik ben geen
econoom. Het enige
dat ik weet is: alles gaat voorbij, alles verliest glans, gaat kapot,
sterft uit. Wanneer is de mensheid zelf aan de beurt?
Denken
Dodenherdenking, bevrijdingsdag, en morgen is het tien jaar
geleden dat Pim Fortuyn werd vermoord. Je moet herdenken, zeggen ze.
Maar laat de mensen eerst maar eens dénken. Daar hebben ze
al moeite genoeg mee.
Ik herdenk wel wanneer het mij uitkomt. Als ik in
het
Yad
Vashem ben, bijvoorbeeld. Of als ik naar een
aflevering uit het archief van
Barend & Van Dorp kijk.
Pim Fortuyn had charisma en bracht een
recht-voor-zijn-raap politieke boodschap. In de afgelopen tien jaar is
de Nederlandse politiek een lachertje geworden. Ik volg het nauwelijks
meer - ook omdat ik in het buitenland woon, natuurlijk. Wat is de
erfenis van Fortuyn? Hij heeft de weg vrijgemaakt voor mensen als Geert
Wilders. Nou, fijn. Je wordt bedankt, Pim.
Leugen
De leugen is leuker dan de werkelijkheid. Daarom is niet alles waar wat
ik op deze weblog schrijf. Dat weet u als lezer natuurlijk wel. Maar ik
weet dat ook – zodat ik hele rare dingen uit mijn
werkelijkheid
gewoon kan opbiechten, omdat u ze toch als leugen zal identificeren.
Schrijvers zijn goochelaars met woorden. Het gaat
om
esthetiek. En als ze uitleggen hoe een truc werkt, wordt er altijd weer
onverwachts een speelkaart, een balletje of een konijn tevoorschijn
getoverd. Gewoon om de verwarring te bewaren.
Wilt u uiteindelijk weten wat precies waar is?
Nee,
natuurlijk niet. De vraag is immers interessanter dan het antwoord.
3 mei
2012,
Steven Verhelst
Dag van de arbeid
Een
Maibaum
is een soort totempaal met figuren die ambachten uitbeelden. Op 1 mei
of de avond ervoor wordt hij opgericht.
1 mei is een vrije dag in Duitsland. Linkse
activisten houden demonstraties, en de rest van de bevolking drinkt
bier op het
Maibaumfest.
Bij het
Gasthof
niet ver van mijn huis waren ze vanochtend al bezig om banken en tafels
neer te zetten, zodat de buurtbewoners vanaf 11 uur het op een zuipen
konden zetten, met een blik op de nieuwe meiboom.
1 mei
2012,
Steven Verhelst
