Verdampen
Wat is de verdampingssnelheid van een droom?
Vroeger kon ik me mijn dromen vaak haarscherp herinneren. Sommige
dromen die ik als kind had, weet ik nog steeds. Dat ik plotseling weer
een baby was en als een soort rollade op een schaal tussen de
aardappelen lag, midden op de keukentafel van mijn grootouders die
watertandend met mes en vork in de hand op hun avondeten wachtten. Dat
ik in een kostuum van supergrover over het schoolplein van mijn lagere
school De Wegwijzer vloog. Dat ik op een stuk wrakhout op de open zee
dreef en er langzaam afgleed.
Vroeger had ik nog een kladblok met
pen op mijn nachtkastje liggen om flarden van dromen direct op te
schrijven - want alles moet in dienst staan van het schrijversschap.
Maar wanneer ik tegenwoordig wakker wordt, ben ik mijn dromen al
vergeten.
Misschien komt het omdat ik te veel met de dag bezig ben om mij de
nacht te herinneren. Of omdat ik onbewust de hoop om ooit nog een boek
te publiceren al heb opgegeven.
24 mei 2021,
Steven Verhelst
Verstopping
In de keuken had ik al langere tijd last van langzaam weglopend water,
en in de afgelopen weken werd het steeds erger. Gootsteenontstopper had
ik al regelmatig gebruikt, en ook de oranje plopper bracht niets naar
boven.
Ik schoefde de zwanenhals open, maar die was leeg.
Blijkbaar zat de verstopping dieper in de leidingen.
Er was een loodgieter nodig.
Met loodgieterbedrijven moet je enorm oppassen, had ik
ooit in een aflevering van het BNN-VARA consumenten-programma Rambam
gezien. Voor je het weet, word je opgelicht.
Bij mij kwamen ze aanzetten met een apparaat dat eruit zag
als een fietspomp met een enorme opening, die op de afvoer gezet kon
worden. Daarmee zouden ze de verstopping wel eventjes door de leiding
heen douwen.
Met z'n drieën waren ze. Eentje pompte, de tweede
hield het overloopgat met een natte doek dicht, en de derde stond toe
te kijken of het lukte.
Maar het lukte dus niet.
Sterker nog, het water liep nu helemaal niet meer weg.
Wel waren er zeepresiduen naar boven gekomen.
Ik haalde de auto van de oprit, want daaronder zaten de afvoerputten.
De jongste van de drie loodgieters haalde de deksels weg,
en degene die in de keuken gepompt had, keek naar beneden.
"Hier moeten we met groter materieel komen," zei hij.
Met zijn hand had hij een grauwe klomp zeepresidu uit de put gevist.
Bepaalde zepen kunnen met hard water reageren tot
een neerslag, die zich hardnekkig in leidingen kan vastzetten -
voornamelijk de zepen gebaseerd op vetzuren. Bij synthetische zepen heb
je er minder last van.
In elk geval kwamen de loodgieters een paar uur later
aanrijden met een aanhangwagen, met daarop allerlei slangen en pompen.
Ze gingen met een slang ("een darm" zoals dat in het Vlaams heet)
met een of andere spuitmond aan het uiteinde de afvoerput in. Toen ze
de pomp aanzette, kroop die slang vanzelf de afvoerbinnen tot aan de
achterkant van het huis, waar de regenpijp de grond in verdween. En de
zeepresten bleven maar boven komen.
Ze zogen niet alleen zeepresten weg, maar ook euro's uit mijn portemonnee.
Toen alles verholpen was, bleek de rekening nog mee te
vallen. In vergelijking met het programma Rambam tenminste. Misschien
zijn Vlamingen gewoon eerlijker.
20 mei 2021,
Steven Verhelst
Fietsen en bier
Gisteren was ik op een bierfietstocht
gegaan - daar zal ik binnenkort nog wel eens een column over schrijven.
Langs vier brouwerijen ging ik, in Winksele, Rotselaar, Kessel-Lo en
Holsbeek. Hoe meer ik dronk, hoe dichter ik bij huis kwam.
Bij de laatste brouwerij kreeg ik een tijdschrift over de
wielerhelden van Vlaams-Brabant. Het bleek dat Eddy Merckx dus niet zo
ver van mijn woonplaats is geboren. Op het erf van zijn geboortehuis
schijnt een standbeeld van hem te zijn - daar moet ik zeker eens
heen fietsen.
In Vlaams-Brabant, las ik, zijn meer dan 150
fietscafés. Dat zijn niet zomaar cafés waar je even een
verfrissend biertje kan halen, maar daar is ook een EHBO-kit aanwezig
voor als je onderweg een uitglijder over het asfalt of de kasseien hebt
gemaakt, en een reparatiekit voor je fiets.
Bier drinken en autorijden is geen goed idee, maar een
fietstocht met af en toe een stop bij een fietscafé kan wat mij
betreft geen kwaad. Misschien moest ik maar eens meer gaan fietsen in
plaats van hardlopen....
16 mei 2021,
Steven Verhelst
Omkleden
Nadat ik vorige maand al een keer sinds meer dan tien jaar gezwommen
had, besloot ik deze zaterdagochtend weer naar het zwembad te gaan.
In het kleedhokje kwam ik bovenstaand bordje tegen.
Omkleedtijd beperken tot 15 minuten.
Wie doet er zo lang over omkleden? vroeg ik me af. Wat kun
je doen in een kleedhokje dat langer dan een kwartier in beslag
neemt?
In een zwembad van de vakantieparkketen Center Parcs -
toen misschien nog Sporthuis Centrum geheten (we praten midden jaren
80) - was ik ooit in een kleedhokje waar een gaatje in de houten
afscheiding was geboord, zodat je in het daarnaastgelegen kleedhokje
kon gluren.
In mijn tienerjaren was ik, eind lagere school. Elk
zwembadbezoek snelde ik me naar dat kleedhokje in de hoop dat een
lekker wijf zich aan het omkleden was, of liever nog dat meisje in het
roze badpak, met haar beginnende borstjes, dat ik al vaker in het
golfslagbad had gezien.
Ik was langer bezig met wachten dan dat ik er ooit over
zou doen om mijzelf af te trekken met mijn oog voor dat gaatje. Maar
daar kwam het nooit van.
"Waarom duurt dat toch altijd zo lang bij jou?" vroegen
mijn ouders regelmatig. "We staan hier al bijna een kwartier te
wachten."
In dit zwembad had ik hen op het bordje gewezen: 15 minuten is toegestaan.
15 mei 2021,
Steven Verhelst
Literaire kookinspiratie
Met mijn hand tussen de lissen maakte ik een wak in het kroos - uit: Het kind en ik - Martinus Nijhoff
Ik was een avondje aan het koken geslagen. Moleculair koken, want delen
van mijn werk als chemicus stromen over in mijn privé-leven,
zoals ook delen van mijn privé-leven overstromen in mijn werk.
Het bovenstaande gerecht was geïnspireerd door de
geciteerde regel uit een van de bekendste gedichten van Martinus
Nijhoff. Ik kan het mijn leraar Nederlands uit de bovenbouw van het
Groen van Prinsterer Lyceum - mijnheer Krijgsman - nog horen reciteren.
Het kind en ik.
Maar toen heeft het geschreven / zonder haast en zonder schroom / al wat ik van mijn leven / nog ooit te schrijven droom.
Een gedicht over inspiratie.
Wat is dat, inspiratie?
Moet je er op zitten wachten?
Uit het raam kijken, in je glas staren, wachten op een ingeving?
Volgens mij was het W. F. Hermans die ooit in een
interview zei dat je niet moet gaan zitten wachten op inspiratie.
Degenen die dat doen, zijn meestal de mislukte schrijvers.
Ikzelf hoor daar bijvoorbeeld toe. Niet tot degenen die wachten op inspiratie, maar tot de mislukte schrijvers.
De ik-figuur uit het gedicht van Nijhoff wacht niet, maar
maakt met zijn hand tussen de lissen een wak in het kroos. Tot zijn
verbazing steeg daar licht op van beneden, uit de zwarte spiegelgrond.
Hij zag een tuin, onbetreden, en een kind dat daar stond.
De ik-figuur ging dus wel degelijk op zoek.
Je moet zoeken. Overal. Je moet alles in dienst stellen van mogelijk materiaal om iets te kunnen creëren.
Ik gebruikte het gedicht van Nijhoff om een gerecht te creëren.
Het was een met agar-agar gestolde slasoep met een wak in
het midden, dat ik vulde met een ceviche van kabeljauw en garneerde met
een paar chips gemaakt van slablaadjes.
Literatuur, chemie en koken - hier kwam een drie-eenheid
samen die mij hopelijk in de toekomst nog meer zal inspireren. En daar
zal ik niet op zitten wachten... daar ga ik naar op zoek!
14 mei 2021,
Steven Verhelst
Hard Seltzer
Hard Seltzer komt naar België. En in Nederland is het ook al gearriveerd.
Hard Seltzer is een alcoholisch bruiswater met een
smaakje. Het is in 2013 in de Verenigde Staten op de markt gebracht als
laag-calorisch alternatief voor cocktails en dranken als bier en wijn.
Meer dan water, koolzuur, zuivere alcohol en een chemische gemaakte
smaakstof is het niet. Puur chemie dus.
Ik hou van chemie, maar ik denk niet dat dit een aantrekkelijke drank is.
Voor jongeren misschien wel.
Bier en wijn moet je leren drinken.
De eerste slokken smaken zelden. Al komt dat misschien ook omdat je geen geld hebt om dure wijnen te kopen.
Hard seltzer doet denken aan de hype rond de Bacardi Breezers
die eind jaren 90 begon - waarna vele andere merken ook op de markt
kwamen met breezer-achtige drankjes. Door de zoete smaak was het een
makkelijk drankje voor jonge, beginnende drinkers.
De breezerhype is al lang weer overgewaaid, en ik verwacht dat dat met die hard seltzer ook wel zal gebeuren.
11 mei 2021,
Steven Verhelst
Sport
Ik doe regelmatig aan sport. Vooral hardlopen, soms fietsen, heel soms
zwemmen. Ooit wil ik nog eens een triatlon doen, maar daarvoor zal ik
fietsen en vooral zwemmen flink moeten oefenen.
Onlangs las ik het boek "Lichamelijke oefening" van Midas
Dekkers. Het is een pleidooi tegen sporten. Want een paar honderd jaar
geleden deed men helemaal niet aan sport. Men bleef ook dun zonder te
sporten - waarschijnlijk omdat men lichamelijk werk deed, als
boerenknecht, als fabrieksarbeider. Lange dagen, staan, tillen, zweten.
Je verbrandde genoeg calorieën om slank te blijven, en als je 's
avonds terugkwam van het werk, was je te moe om nog aan sport te kunnen
denken.
Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw konden
mensen professioneel met sport bezig zijn - te danken (of te wijten)
aan televisie. Met het verkopen van reclametijd wordt enorm veel geld
verdiend. Geld, daar gaat het uiteindelijk om.
Ook zijn mensen als amateur gaan sporten, deels
gestimuleerd door de overheid, omdat het goed zou zijn voor de
volksgezondheid. Midas gaat daar tegenin: jaarlijks kampen veel mensen
met sportblessures, dus het goede van amateursport voor de
volksgezondheid valt wel mee. Als iedereen naar het werk zou fietsen,
de auto zou laten staan, winkels roltrappen en liften zouden
afschaffen, en gezonder zou eten - dan zou sport om slank te blijven,
helemaal niet nodig zijn.
Ikzelf loop niet om slank te blijven. Nou ja, een paar coronakilo's mogen er misschien wel af.
Bij vechtsporten zijn er verschillende categorieën,
want een hoger gewicht zou een oneerlijk voordeel zijn. Maar geldt dat
ook niet voor andere sporten? Anderen hebben misschien van nature
een grotere longinhoud, langere benen, hoger hematocriet. Midas haalde
in zijn boek een anekdote uit een verhaal van Tim Krabbé, die
tijdens een wedstrijdje zwemmen van een vriendje won. "Dit was niet
eerlijk," beweerde het vriendje na afloop. "Jij zwemt harder."
Eigenlijk zou ieder individu zijn eigen categorie moeten
vormen - en dat ben ik met Midas eens. Het beste meet je je met jezelf.
Maar uiteindelijk verlies je ook dat, wanneer je ouder wordt...
Toch hoop ik dit of volgend jaar mijn persoonlijk record
op de 10 km hardlopen te verbreken, dat ik meer dan tien jaar geleden
op de Freisinger Volksfestlauf liep - toen behoorlijk mager en met laag
vetpercentage vanwege liefdesperikelen met een vrouw. Nu zal ik nog een
paar kilo van mijn buik kwijt moeten raken - al ben ik sinds begin
januari al twee kilo afgevallen, voornamelijk door mijn alcohol- en
suikervrije januari.
Deze maand probeer ik door te zetten. Wat minder suiker,
wat zuiniger met alcohol, en ook: meer lopen, meer fietsen en af en toe
een duik in het zwembad.
8 mei 2021,
Steven Verhelst
Roze Cadillac
Mijn zoon is gek van auto's, dus we hadden
voor hem taartvormpjes in de vorm van autootjes gekocht. Samen met hem
maakte ik deeg om cakejes te maken. Ik deed er wat rode kleurstof in.
"Brandweerauto's," zei ik tegen hem
.
Na het bakken zag het resultaat er meer roze dan rood uit.
Een kleine versie van Elvis' roze Cadillac, zijn eerste
Cadillac hij in 1955 kocht, maar deze werd in een brand verwoest. Elvis
kocht een nieuwe en liet die ook roze verven, en deze staat nog
steeds op Graceland in Memphis, Tennessee. Misschien neem ik mijn zoon
daar later ook eens een keer mee naartoe.
5 mei 2021,
Steven Verhelst
Oktoberfest
Oktoberfest is afgelast. Vorig jaar gebeurde hetzelfde, en ook dit jaar
heeft de organisatie het beroemste (en misschien meest beruchte)
bierfestival. geschrapt van de kalender.
In 2008 kwam ik voor het eerst op Oktoberfest - gewoon op
een doordeweekse dag, en vanaf half elf, want dan heb je de beste
plaatsen in de tent.
Ik zat in Spaten's Schottenhamel met een paar kennissen,
en ik wist bij het begin van de avond niet meer wat boven en onder,
links en rechts was. Gelukkig bracht iemand mij naar het U-Bahn
station. Ik kwam gelukkig intact aan in mijn appartement in Freising
bei München, een stadje in de buurt van het vliegveld.
De volgende dag werd ik wakker, maar vraag niet hoe.
Ik moest denken aan een wat Bukowski ooit schreef: "
I have the feeling that drinking is a
form of suicide where you're allowed to return to life and begin all
over the next day. It's like killing yourself, and then you're reborn."
Half-levend was ik. Maar de volgende dag was ik herboren.
En zo zouden er nog een aantal Duitse bierfeesten volgen in de jaren
erna.
3 mei 2021,
Steven Verhelst