Halloween
Vroeger
hield ik niet van verkleedpartijen. Op de lagere school hadden we ieder
jaar een pleinfeest met als thema 'cowboys', 'piraten' of iets anders.
Sjaak, Rolf en ik spraken elke keer af om niet verkleed te gaan.
In de VS moest ik er tijdens Halloweenfeesten wel aan.
Je kunt in elke speelgoedwinkel kant-en-klare costuums
kopen, maar ik maakte er elk jaar een sport van om voor zo min mogelijk
geld zelf een costuum in elkaar te zetten. De eerste keer ging ik als
Travis Bickle, de door Robert de Niro onsterfelijk gemaakte
hoofdpersoon uit Taxi Driver.
Ik schoor mijzelf een hanekam, kocht een groen legerjasje bij een
tweedehands kledingwinkel, en maakte namaakbloed en een nekwond naar
een recept van Max Laadvermogen.
In Duitsland wordt er nauwelijks Halloween gevierd.
Jammer, want dit jaar zou ik waarschijnlijk als Michael Jackson
verkleed zijn gegaan en zou ik mijn beste moonwalk op de dansvloer
hebben gegeven.
31 oktober
2009, Steven Verhelst
Rug
Van
alle pijnen is na kiespijn, liefdespijn en hoofdpijn, rugpijn wel de
vervelendste. Ik zat in mijn werkkamer, en als ik niet meer wist hoe ik
moest zitten, ging ik staan. En vice versa.
Als mijn moeder vroeger rugpijn had, zette ze er een lamp
op die infrarood licht uitstraalde, zodat de spieren in de rug
werden verwarmd en de pijn werd verzacht. Ik heb geen lamp, ik heb
alleen IcyHot, een soort
tijgerbalsem die ik ooit in Palo Alto kocht toen ik een stijve nek had.
Helpen doet het nauwelijks, maar ik ruik wel de rest van de dag naar
menthol.
30 oktober
2009, Steven Verhelst
Mein Kampf - de strip
In Azië is een taboe op Nazi-Duitsland nauwelijks aanwezig. Nu en dan
steken er reclames met Hitler de kop op. Ook gaan mensen tijdens gecostumeerde
role-playing games gekleed in SS-costuums. Zoals mensen hier tijdens Halloween
als Viking verkleed zouden gaan. Hoe langer geleden en hoe verder weg iets
gebeurd is, hoe minder het historisch besef.
Een tijdje terug is in Japan een
Manga-versie van Mein Kampf uitgebracht, het beruchte boek van Adolf Hitler. En
ik heb er eigenlijk geen problemen mee.
In Nederland is de verkoop van
Mein Kampf, ook van antiquarische exemplaren, nog steeds verboden. Belachelijk
natuurlijk, want in andere landen, zoals Frankrijk en de Verenigde Staten, is
het boek gewoon verkrijgbaar (zelfs via amazon.com). En uiteraard is de
integrale tekst ook van internet te downloaden.
Censuur van boeken is slecht. Ook
Mein Kampf moet beschikbaar zijn, al is het alleen maar om aan te geven welke
rare denkbeelden Hitler had.
29 oktober
2009, Steven Verhelst
Darwin
Afgelopen zaterdag was ik in het National History Museum.
Het weer was slecht en het leek alsof iedereen een toevlucht had
genomen tot het beroemde Londense museum. Er liepen duizenden mensen
tussen de opgezette vogels en zoogdieren, langs de fossielen van
ichthyosauriërs, maar vooral in de centrale hal. Daar zette een
enorme rij mensen zich heel langzaam in beweging naar de zaal met
dinosaurusskeletten.
Bovenaan de trap in de hal stond een standbeeld van Darwin
het schouwspel bewegingloos te bekijken. Ik ging even naast hem staan,
keek mee naar het gekrioel beneden ons en genoot een stil moment
van zo veel mensen die zich voor evolutie interesseerden.
27 oktober
2009, Steven Verhelst
Pop Life
In het museum kom je tenminste nog lekkere stukken tegen, schreef Jan Cremer ergens.
Ik was naar de tentoonstelling Pop Life gegaan, in de Tate Gallery of Modern art. Op de website werd gewaarschuwd: "Please be aware that some works in this exhibition are of a challenging
and sexual nature. Admission to three of the rooms is restricted to
over-18s."
Het ging om werk van Jeff Koons dat ooit deel uitmaakte van zijn tentoonstelling Made in Heaven,
waarin hij zichzelf en zijn vrouw, de Italiaanse pornoster Cicciolina,
in copulerende standen weergaf. Tommy Wieringa gebruikte dit gegeven
voor zijn roman Caesarion.
De meeste mensen liepen enigszins beschaamd langs de
kunstwerken, en ook ik ging snel weer weg. In de rest van de zalen
waren genoeg andere lekkere stukken te zien.
26 oktober
2009, Steven Verhelst
Cambridge
Toen ik twee jaar geleden in Cambridge was, ben ik het voortijdig ontvlucht. Mijn Guesthouse was van slechte kwaliteit, maar dat
overleefde ik wel. Ik werkte overdag in het Laboratorium voor
Moleculaire Biologie en 's avonds schreef ik aan een verhaal.
Gisteren was ik opnieuw in Cambridge. Door de regen fietste ik langs de
colleges in het oude stadscentrum. Het weer bleef de hele dag slecht.
Mijn Guesthouse was beter dan de vorige keer. Ze serveerden ontbijt met
bonen in saus, bacon, worstjes en ei. Mijn cholesterolgehalte is weer
op peil gebracht.
22 oktober
2009, Steven Verhelst
De Burgerking van het luchtruim
De vorige keer dat ik met Easyjet vloog, twee jaar geleden, was ik verbaasd
dat er geen stoelnummer op mijn instapkaart stond. Maar zo gaat het bij Easyjet,
men moet zelf maar een plaatsje zoeken. Ik werd zowat verpletterd toen de
deuren van het vliegtuig open gingen. Iedereen rende naar de ingang, alsof er
binnen gratis pizza werd uitgedeeld.
Niet alleen de passagiers, ook de
bemanningsleden irriteerden mij mateloos. Het meisje en de jongen die de
veiligheidsinstructies moesten uitbeelden, stonden te gieren van de lach terwijl
ze op het pijpje bliezen om het reddingsvest op te blazen. Hun vorige baantje
was wellicht bij KFC of Burger King.
Vandaag vlieg ik weer met Easyjet,
maar gelukkig duurt de vlucht niet lang. Ik zet mijn iPod aan, doe mijn ogen
dicht en verdwijn in de binnenkant van mijn hoofd. Want daar is het wel
comfortabel.
21 oktober
2009, Steven Verhelst
Jetzt auch auf Deutsch
Sinds kort blog ik ook heel af en toe op een Duitse site, www.chemnixblog.de,
waar scholieren vragen kunnen stellen aan chemici. Wat is een
katalysator? Is er ook chemie in het heelal? Wat doet alcohol met je?
We worden nog niet overspoeld met reacties. Wat zeg ik? Er
komen slechts af en toe bezoekers. Maar dat verandert hopelijk in de
toekomst. Want chemie is, na literatuur, natuurlijk het mooiste wat er
is.
20 oktober
2009, Steven Verhelst
Wine & soda
Gisteravond dronk ik een Hitching Post St. Rita's Earth Pinot Noir, een
heerlijke wijn met aroma’s van kersen en de aarde waaruit de wijnranken hun
voedingsstoffen hadden opgenomen. Het is de enige fles St. Rita's Earth die ik
heb – bijna zonde om op te drinken.
Elke slok, die ik over mijn tong heen en weer liet spoelen, bracht mijn
gemoed in dezelfde extase als een kus met de liefste vrouw ter wereld.
Ik moest denken aan Andrew Daigle, die ik
in maart dit jaar ontmoette en die ik schandalig veel fooi gegeven had. Andrew
werkte als barman in restaurant The Hitching Post in Buellton, Californië. Hij schonk me beste wijnen in (waaronder de
St. Rita's Earth Pinot Noir) en vertelde over het bedrijf dat hij aan het
oprichten was. Popculture beverage. Biologische frisdranken in verschillende
smaken. ‘Want iedereen wil biologisch, tegenwoordig.’
Het leek mij nogal een sprong, van barman naar uitvoerend directeur van een frisdrankproducent.
De vrouw naast me aan de bar vroeg Andrew hoe het
ging met zijn bedrijf. (Ik had tegen haar gezegd dat ik schrijver was. Ze had
meteen aandacht voor me. Meer althans dan wanneer ik gezegd had dat ik chemicus
was). Andrew gaf ons zijn visitekaartje. Diezelfde avond bezocht ik de homepage
van Popculture beverage, en gisteravond bezocht ik die weer. Er was nog niets
veranderd. Ik vermoed dat Andrew nog steeds als barman in The Hitching Post
werkt.
18 oktober
2009, Steven Verhelst
Sneeuw
Twee dagen geleden sneeuwde het in Freising. De daken en het grasveld achter mijn appartementencomplex
zagen wit. Ik trok de gordijnen dicht en staarde naar de kleine
vijgenboom en de passievruchtplant die in mijn woonkamer staan.
Depressieve planten geven geen vruchten. Ik vraag me af of ik ooit
vijgen en passievruchten zal oogsten.
17 oktober
2009, Steven Verhelst
Regelgeving
Duitse
universiteiten hebben een enorme lading aan regelgeving. Over waar wel
en geen radioactief werk gedaan mag worden, over wie wel en geen
studenten mag begeleiden, over wie wel en niet als promotor mag
optreden. Alles is verborgen in
Paragrafen,
Artikeln, Absätze und Sätze. Ik word er zo moe van, dat
ik naar een ander leven begin te verlangen. Een leven waarin ik
Bukowski lees en het op een zuipen zet.
14 oktober
2009, Steven Verhelst
Jamaica-coalitie
Ik heb weer een nieuw Duits woord geleerd. Jamaika-Koalition. Na de
deelstaatverkiezingen van een tijdje terug wordt er momenteel in Saarland een Jamaica-coalitie
gevormd: CDU (zwart), FDP (geel) en Die Grünen (groen). Liever had ik een
Jamaicaans weerbericht gehad, maar dat zit er niet in. Komende dagen worden in
München temperaturen van vlak boven het vriespunt verwacht. Tevergeefs probeer
ik een tropische sfeer te creëren met cactusfruit en papaya bij het ontbijt.
12 oktober
2009, Steven Verhelst
Kom uit de kast
In de dierentuin van de Duitse stad Bremerhaven zit een homoseksueel pinguinpaar.
Het zijn pinguins van de zeldzame Humboldtsoort. Een paar jaar geleden
probeerde de dierentuin de mannetjes te ‘bekeren’ door een paar
vrouwtjespinguins uit Zweden over te vliegen. Zonder succes uiteraard. Seksuele
geaardheid laat zich niet dwingen.
Homoseksuele dieren hoeven niet
uit de kast te komen. Mensen daarentegen wel, en dat is nog altijd een drempel –
mede in stand gehouden door religie. Om openheid te stimuleren is sinds een
aantal jaar (en vanaf 2009 ook in Nederland) 11 oktober nationale
kom-uit-de-kast-dag. Want waarom je identiteit verdringen? Ook de homoseksuele
liefde is mooi. En wie daar niet van overtuigd is, moet Gerard Reve lezen.
11 oktober
2009, Steven Verhelst
Stanley Miller
Vorige week werd er plotseling geld van mijn ongebruikte Amerikaanse
bankrekening afgeschreven voor de telefoonrekening van ene Stanley Miller. Het
was een fikse rekening, en ik kwam meteen rood te staan.
Bij de naam Stanley Miller denk ik
niet aan telefoonrekeningen, maar aan het beroemde ‘oersoep’-experiment dat in
1953 werd uitgevoerd aan de universiteit van Chicago. Miller, een promovendus
van professor Urey, leidde electrische ontladingen door een verwarmd mengsel
van gassen waaruit de oeratmosfeer vermoedelijk bestond. Binnen een week vond hij
verschillende organische verbindingen waaronder vijf aminozuren. Toen vorig
jaar zijn samples opnieuw werden geanalyseerd – dit keer met moderne technieken
– bleken er maar liefst 22 aminozuren ontstaan te zijn.
In het Amsterdamse
wetenschapsmuseum NEMO wordt het Miller experiment momenteel herhaald – met een
paar aanpassingen. Het vindt bij kamertemperatuur plaats en er zal pas na vijf
jaar gekeken worden welke verbindingen zijn ontstaan.
Mijn Amerikaanse bank heeft
beloofd mij het geld én de boetes terug te betalen. Hopelijk duurt dat slechts
een week en niet vijf jaar.
10 oktober
2009, Steven Verhelst
Verkoudheid
Een verkoudheid heeft niets met kou te maken – al wil mijn moeder me graag
anders doen geloven. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat je ziek wordt
door zomaar zonder jas naar buiten te lopen.
In elk geval heb ik al een halve
week lang een verkoudheid te pakken. Waarschijnlijk opgelopen in het café, het
vliegtuig, de bus of de trein.
Een verkoudheid is een virale
infectie van de bovenste luchtwegen en wordt in bijna de helft van de gevallen
veroorzaakt door rhinovirussen. Ze verspreiden zich via hoesten en niezen. Er
zijn 99 verschillende. Spaar ze allemaal – vanaf nu in alle openbare ruimten.
8 oktober
2009, Steven Verhelst
Nobel
Het is de week van de Nobelprijzen. Vandaag werden de winnaars van de prijs
voor scheikunde bekendgemaakt: Venkatraman Ramakrishnan, Thomas Steitz en Ada
Yonath voor het ophelderen van de structuur en de functie van het ribosoom: de
eiwit-fabricerende machines in de cel.
Morgen is het de beurt aan de
literatuur. Het is een mengsel van lobby en loterij. Ook dit jaar zal het geen
landgenoot worden: de Nederlandse lobby is te mager.
7 oktober
2009, Steven Verhelst
Deze site kan u schaden
Vandaag vernam ik
dat mijn website voor korte tijd geïnfecteerd was met – overigens vrij
onschudige – spyware. Nu is alles weer schoon en heb ik een langer, veiliger password. Deze site kan uw computer niet
meer schaden, hooguit uw geest.
5 oktober
2009, Steven Verhelst
Probeer dit niet thuis
Afgelopen maandag vond een scheikundeleraar in Leiden een potje picrinezuur
met kristallen erin. Gekristalliseerd picrinezuur is schokgevoelig en kan
ontploffen. De school werd ontruimd, maar uiteindelijk meldde de brandweer dat er
geen explosiegevaar was.
Het afgelopen jaar is er al bij
meer scholen picrinezuur gevonden, in oude potten die al jaren in kasten
stonden. Picrinezuur lijkt veel op TNT (trinitrotolueen), maar is nog iets
explosiever. De kristallen moeten ten alle tijden nat gehouden worden om de
kans op explosie te minimaliseren.
De synthese van picrinezuur is
eenvoudig, maar – uiteraard – gevaarlijk. De eerste stap is de omzetting van
fenol naar fenol-4-sulfonzuur in een reactie met geconcentreerd zwavelzuur.
Daarna wordt deze stof direct behandels met geconcentreerd salpeterzuur,
waarbij picrinezuur ontstaat. Toevoeging van water laat de stof
uitkristalliseren.
Hoewel kleine hoeveelheden
picrinezuur waarschijnlijk weinig schade aan kunnen richten, vind ik het
onbegrijpelijk dat deze synthese vroeger (en misschien nog steeds) op middelbare
scholen werd uitgevoerd. Zelf zou ik het niet graag in mijn lab maken – laat staan
thuis.
De enige explosieve stoffen die ik
ooit gemaakt heb, zijn diazomethaan en stikstof-tri-iodide. De laatste kan door
aanraking van een veertje tot onploffing gebracht worden. Niet erg toepasbaar
dus.
Ook op universiteiten staan wel
eens oude potten met chemicaliën. Een collega van mij heeft vorige week een
kilogram natrium gevonden. Hij vroeg of ik het wilde hebben. Een kilo natrium
en een vijver – ook dat moet een flinke knal geven. Dus misschien krijgt deze
post nog een vervolg...
1 oktober
2009, Steven Verhelst
|
|
Archief 2009
December 2009
November 2009
Oktober 2009
September 2009
Augustus 2009
Juli 2009
Juni 2009
Mei 2009
April 2009
Maart
2009
Februari
2009
Januari
2009
Archief
2008
Archief
2007
|