Afgang
Deens is een grappige taal. Het klonk zangerig, en veel verstond ik er niet van. Maar af en toe kon ik een woord herleiden.
Helaas moest ik gisteravond mijn afgang al weer maken.
Hopelijk duurt mijn volgende bezoek een paar dagen, zodat ik meer tijd
heb dan alleen in vliegveldbars rond te hangen.
29 november 2014,
Steven Verhelst
Denemarken
Meer dan vijftien jaar geleden kruiste
ik met een busreis naar de Noordkaap door Denemarken. Veel kan ik me er
niet van herinneren. Een standbeeld van de sprookjesschrijver Hans
Christiaan Andersen en het beroemde beeld van de zeemeermin. Verder
weet ik niets meer.
Vandaag ben ik weer in Denemarken - voor nog geen twaalf
uur. Ik reis naar Aarhus om in een promotiecommissie op het scheikunde
departement plaats te nemen. Ik ben langer onderweg dan dat ik in
Aarhus ben. Alleen al op het vliegveld van Kopenhagen heb ik op de
heen- en terugweg tezamen meer dan vier uur overstaptijd. Ik ging aan
de bar van een Ierse pub zitten, naast gate B2. Het was pas half acht,
maar aan de toog zat al een Deen die aan zijn tweede pint Carlsberg
bezig was. Op de enorme televisies die boven de bar hingen, waren korte
clips van sportwedstrijden bezig. Een tennisspeelster die haar racket
op de grond smeet, een paard dat weigerde over een hindernis te
springen.
Aan de muur hingen foto's van Boston. De skyline, de Red Sox.
De Deen aan de toog bestelde zijn derde pint Carlsberg. En ik sloeg mijn laptop open.
28 november 2014,
Steven Verhelst
Stok
De vorige bewoner van ons appartement had
een dode plant op het balkon laten staan. Een stok in een pot aarde,
meer was het niet. Het leek nog het meest op een grote, verdroogde
gemberwortel.
Dit najaar verschenen er plotseling kleine, groene
uitlopers aan de stok, die steeds groter werden. Afgelopen maand kwamen
er grote knoppen aan, die tot enorme roze bloemen verkleurden. Te lui
zijn om iets weg te gooien kan ook voordelen hebben.
Ik heb geen idee wat voor plant het is. Wie het weet, mag het zeggen. Het liefst per e-mail.
27 november 2014,
Steven Verhelst
Fiets
In Leiden, Palo Alto en Freising ben ik
(vrijwel) altijd op de fiets naar mijn werk gegaan. Nu
zit ik dagelijks in de trein, want de afstand tussen Essen en
Dortmund is te groot om te fietsen. Gelukkig heeft mijn instituut een
'dienstfiets', waarmee ik af en toe tussen de twee vestigingen heen en
weer ga. Een rit van een goed kwartier, via een woonwijk, langs
grasland door een park. Prima om een frisse neus te halen. 's Avonds
zit ik helaas weer in de S1, tussen hoestende en stinkende mensen.
26 november 2014,
Steven Verhelst
Jezusfreak
De belevenissen in de S1 trein door het Ruhrgebied
gaan verder.
Ik ging een uurtje vroeger van mijn werk weg om thuis mijn
auto langs de garage te kunnen brengen. Misschien had ik dat beter
niet kunnen doen. Aan de andere kant van het gangpad zat een jongen in
een wit, mouwloos hemd hardop uit de Bijbel te lezen. Hij haperde en
stamelde, maar zijn stem werd steeds luider. De passages die
voorbijkwamen, leken zich te herhalen.
Misschien moest hij het lezen bijhouden, dacht ik bij
mezelf, anders zou hij vergeten hoe dat moest. De meeste
mensen luisterden met oordopjes naar hun iPod of mobiele telefoon
om het gebazel van deze jezusfreak buiten hun brein te houden.
Op een gegeven moment begon hij zelfs te zingen. Snel
daarna arriveerden we op het centraal station van Essen en moest ik er
gelukig uit.
Toen ik bij de garage aankwam, bleek dat het parkeerlicht,
dat zaterdag nog kapot was, gewoon weer brandde. Had Jezus het
misschien gerepareerd?
24 november 2014,
Steven Verhelst
Machelen aan de Leie
Niet ver ten zuiden van Gent ligt Machelen aan
de Leie, waar Gerard Reve vroeger woonde en tegenwoordig begraven ligt.
Helaas had ik geen tijd om voor een korte bedevaart langs te gaan,
omdat ik 's ochtends een afspraak in Leuven had. Een volgende keer
misschien, dacht ik.
21 november 2014,
Steven Verhelst
Navigatie
Vanuit Essen reed ik dwars door het zuiden van Nederland over Antwerpen
naar Gent. Ik zou aan de universiteit een workshop geven. Een
navigatiesysteem heb ik niet. Ik nam een afslag te vroeg en kwam op de
N9 richting Aalst terecht.
Zijn er kanalen in Aalst?
Die boektitel van Brusselmans schoot me te binnen.
Ik draaide de auto, want ik moest naar Gent - de huidige woonplaats van Brusselmans.
In het centrum vond ik op intuïtie de universiteitscampus. En dankzij enkele richtingaanwijzers.
Een pluimpje op mijn hoed voor mijn navigatie. En een paar pinten, vanavond in de kroeg.
20 november 2014,
Steven Verhelst
HoGeSa
In Hannover vond dit weekend de tweede demonstratie van
Hooligans gegen Salafisten
plaats, waar voetbalhooligans samen met extreem rechtse sympatisanten
de handen ineen slaan. Wat voetbal precies met politiek te maken heeft,
weet ik niet. Maar dat weten de hooligans waarschijnlijk ook niet.
16 november 2014,
Steven Verhelst
Piet
Ik heb eigenlijk geen zin om mij in de "Pietendiscussie", die sinds een
aantal jaar elke november gevoerd wordt, te mengen. Natuurlijk is
Zwarte Piet een karikatuur van onze gekleurde medemensen. Een
karikatuur uit vroeger dagen. En dat mag best wat minder.
Ik denk niet dat veel kinderen er problemen van maken als
het uiterlijk van Zwarte Piet een beetje verandert. Maar om nu, zoals
in het "Sinterklaasjournaal" werd
uitgezonden, blanke burgers als "hulppieten" te laten opleiden gaat mij
iets te ver. Als iedereen zo maar Piet kan worden, dan kan iedereen
misschien ook Sinterklaas zijn. Zullen we dat ook gelijk vragen, of er
vrijwilligers
zijn voor een paar "hulpsinterklazen"? Of het hele feest afschaffen? Dan zijn we meteen van het probleem af.
15 november 2014,
Steven Verhelst
Nerd
Vanochtend zat er een man tegenover mij in de
trein een nummer van het tijdschrift Angewandte Chemie te lezen. En dan
ook nog de Duitse versie. Voor zijn plezier zou hij dat wel niet doen,
dacht ik. Of het moest een nerd zijn.
Angewandte Chemie is een van de
meest gerespecteerde tijdschriften om als chemicus te publiceren.
De standaard ligt hoog, en het is moeilijk om erin te geraken.
Tenzij je de redacteuren kent. Dan schijnen de drempels iets lager te
worden gelegd, heb ik gehoord. Ook zijn er een opvallend hoog
percentage Duitse auteurs. Maar goed, je doet er weinig aan.
We stopten op het centraal station van Essen, de man
tegenover me pakte zijn tijdschrift in en iedereen verliet de trein.
12 november 2014,
Steven Verhelst
Carnaval
Ik zag 'm lopen, op het station van Essen, met een mantel en een raar
hoedje. Iemand verkleed als Prins Carnaval. Misschien op weg naar
Keulen. Het was tenslotte de 11de van de 11de.
Alaaf, dacht ik, toen ik thuiskwam. Ik neem een biertje.
11 november 2014,
Steven Verhelst
Muur - 3
Op zondag was ik onderweg terug naar het
Ruhrgebied. Van de festiviteiten rond de 25-jarige val van de Berlijnse
muur heb ik niets gezien. Mij stonden de beelden van vijf jaar geleden
nog in het geheugen, toen naar ik meen een rij grote dominostenen
omvielen waar vroeger een stuk muur stond. Nu waren het ballonnen die
werden opgelaten, las ik in de krant. Ik vraag me af wat ze over vijf
jaar weer verzinnen.
10 november 2014,
Steven Verhelst
Videorecorder
Ik logeerde een dag bij mijn ouders, want na het avondje stappen met
oud-klasgenoten van de lagere school was autorijden niet meer
verantwoord. Misschien was fietsen zelfs niet meer verantwoord. Maar
het was laat en er was niemand op straat, dus geen haan die daar naar
kraaide.
De videorecorder van mijn ouders was kapot. Dat wil
zeggen: na mijn vakkundige diagnose bleek dat de ontvanger gewoon
werkte, en dat het geluid ook werd opgenomen en afgespeeld. Kapot was
dus een groot woord. Dit was een typisch geval van vuile opneem- en
afspeelkoppen.
In de laatste tien jaar heb ik in het laboratorium
geleerd, dat je nooit moet schromen om een apparaat open te schroeven,
dus dat deed ik nu ook niet. Na een grondige poetsbeurt met een
pluisvrij lapje en een hoogprocentige alcoholoplossing, was het opneem-
en afspeelmechanisme weer functioneel en kon ik zonder logies en
ontbijt te betalen weer naar huis.
9 november 2014,
Steven Verhelst
Tanken
Op zaterdagavond heb ik een reünie van mijn lagere school. Of je
van een reünie spreken kan, weet ik niet, want de helft van de
klas komt niet opdagen. Een etentje is het, een gezellige bijeenkomst.
Voordat ik met de auto naar Nederland reed, ging ik eerst
tanken. Want in Nederland zijn de benzineprijzen veel hoger dan in
Duitsland. Ligt dat nog steeds aan het 'Kwartje van Kok', dat ooit
begin dit millenium is ingevoerd. In elk geval zal de accijns in
Duitsland wel later zijn. Nog steeds 56% van de totaalprijs. Dat wel.
Ergens in de Betuwe at ik langs de rijksweg nog een
kroket. Het was wel de smerigste kroket die ik ooit gegeten had.
Lauwwarm, niet meer knapperig, taai. Maar verder was het een
prima dag om auto te rijden. De hemel was blauw. De
zon scheen. En ondanks de staking bij de Duitse spoorwegen, was het
niet druk, zodat ik binnen tweeënhalf uur al in mijn
geboorteplaats Vlaardingen was.
8 november 2014,
Steven Verhelst
Treinstaking
Eind oktober staakten de treinmachinisten één dag. Sinds gisteren hebben ze het werk voor vier dagen neergelegd.
De Duitse spoorwegen rijden volgens een
nooddienstregeling. Want natuurlijk staken niet alle machinisten. De
meeste mensen denken dat waarschijnlijk wel, want op de stations en in
de treinen is het opvallend rustig. Van mij mag de vakbond van
treinmachinisten vaker staken.
7 november 2014,
Steven Verhelst
Oorwarmers
Wat is er aan de hand met koptelefoons? Jarenlang werden ze
steeds kleiner, tot je slechts kleine dopjes in je oren hoefde te doen.
Nu zijn ze weer zo groot als oorwarmers. Ik zie ze regelmatig in de S-bahn. Goed, het basgeluid schijnt
veel beter te zijn, maar het ziet er natuurlijk belachelijk uit. Of zou
het komen doordat de winter er weer aankomt?
6 november 2014,
Steven Verhelst
Muur - 2
Het was natuurlijk gisteren helemaal niet het 25ste jubileum van de val
van de Berlijnse muur. Dat is pas komende zondag, op 9 november. Zo
weinig weet ik dus van de Duitse geschiedenis.
Ik heb me ook nooit voor geschiedenis geïnteresseerd.
Toen ik in de brugklas een citaat van de autobouwer Henry Ford las, was
geschiedenis voor mij een gesloten boek.
History is bunk. Geschiedenis is gezwam.
5 november 2014,
Steven Verhelst
Muur
Bij het begrip 'De muur' moet ik aan het literair tijdschrift over
wielrennen denken. In Duitsland heeft het een andere betekenis.
Vandaag is het 25 jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel.
In Berlijn schijnt veel georganiseerd te worden om deze historische
gebeurtenis te herdenken, maar hier in het Ruhrgebied merk ik er weinig
van. Ik zit op weg naar huis in de trein, omringd door studenten. De
meesten hebben de val van de muur niet eens meegemaakt. Ze staren
zwijgend naar hun smartphones.
4 november 2014,
Steven Verhelst
Trein
Ik heb mezelf beloofd dat ik in de trein terug naar huis mij niet met
mijn wetenschappelijke werk bezighoud. In plaats daarvan schrijf ik.
Aan een blog of een verhaal. Veel tijd is er niet tussen Dortmund
Universität en het centraal station van Essen. Het is schrijven
alsof je de trein moet halen, typen alsof de dood je op de hielen zit.
Soms krijg ik een zitplaats naast iemand die stilletjes
enorme stinkscheten zit te laten, enorm naar zweet of drank ruikt.
Dat heb ik er voor over. Schrijven in de stank is beter dan helemaal
niet schrijven.
3 november 2014,
Steven Verhelst
Lobo
Onze buren hadden gisteravond een Halloweenparty. De muziek was tot in
ons appartement te horen, maar niet erg luid. Het stoorde mij niet, en
ik had geen zin om bij hen aan te bellen en met dronken mensen te
discussiëren over iets dat nauwelijks overlast opleverde.
Toen ik als kind nog op de Sparrendreef in Vlaardingen
woonde, hadden onze buren soms ook luid muziek op staan. In plaats van
bij de buren aan te bellen, besloot mijn vader met de platenspeler wat
terug te blazen.
Het probleem was: bij ons thuis werd er nooit naar muziek
geluisterd. De spaarzame LPs die in ons huis stonden, waren klassieke
pianomuziek of 'James Last op klompen'. Het enige 'moderne' dat we
hadden was een LP van Lobo - The Carribean Disco Show. We praten hier
over 1982. Mijn vader had deze plaat omdat het een collega van hem
was op dezelfde scholengemeenschap. Mijn vader gaf Frans, en Lobo was
leraar natuurkunde.
De plaat van Lobo werd op de draaitafel gelegd en de
volumeknop ging helemaal open. Om het lawaai nog wat kracht bij te
zetten, zette mijn vader ook de stofzuiger aan - of misschien was het
omdat hij de muziek niet kon uitstaan.
Vandaag luisterde ik de muziek van Lobo weer, voor het eerst in minstens 30 jaar.
De stofzuiger liet ik uit.
1 november
2014,
Steven Verhelst